زینب معین الدینی؛ سمیه الیاسی راد؛ اعظم گیدسکی
چکیده
با توجه به اهمیت روز افزون تغییرات آبوهوایی بر تولیدات زراعی و وابستگی میزان عملکرد محصولات کشاورزی به نزولات جوی به ویژه محصولات زراعی، استفاده ازاطلاعات جوی، در زمینه بارندگی و دما در طی چند سال گذشته مفید به نظر میرسد. به منظور بررسی روابط بلند مدت بین عملکرد زعفران، قیمت تولید کننده، بارندگی سالیانه، دمای متوسط سالیانه ...
بیشتر
با توجه به اهمیت روز افزون تغییرات آبوهوایی بر تولیدات زراعی و وابستگی میزان عملکرد محصولات کشاورزی به نزولات جوی به ویژه محصولات زراعی، استفاده ازاطلاعات جوی، در زمینه بارندگی و دما در طی چند سال گذشته مفید به نظر میرسد. به منظور بررسی روابط بلند مدت بین عملکرد زعفران، قیمت تولید کننده، بارندگی سالیانه، دمای متوسط سالیانه و سرعت وزش باد از روش همانباشتگی جوهانسن-جوسیلیوس و الگوی تصحیح خطای برداری(VECM) طی سالهای 1389-1402 استفاده شده است. نتایج حاصل از تخمین تابع بلندمدت مدل نشان میدهد که عملکرد زعفران تحت تاثیر عوامل جوی مانند بارش سالیانه، سرعت وزش باد و درجه حرارت متوسط است که از این میان بارندگی اثر مثبت بر عملکرد داشته است، همچنین قیمت تولید کننده نیز بر عملکرد این محصول تاثیر داشته است. بنابراین نیاز است سیاستهایی در این زمینه اعمال شود تا بتوان با اطلاع رسانی به موقع از شرایط جوی کشاورزان را در بدست آوردن عملکرد بالاتر این محصول حمایت کرد.
مهسا فاضل؛ محمد آرمین
چکیده
به منظور بهینهسازی کالوسزایی زعفران در غلظتهای مختلف هورمونی در شرایط حضور نانولولههای کربنی، آزمایشی در قالب روششناسی سطح پاسخ در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. صفات مورد بررسی شامل تعداد کالوس، قطر کالوس، وزن کالوس، درصد القا کالوس و فاکتورها شامل غلظتهای هورمون 2-4-D (5/0 -2 میلیگرم در ...
بیشتر
به منظور بهینهسازی کالوسزایی زعفران در غلظتهای مختلف هورمونی در شرایط حضور نانولولههای کربنی، آزمایشی در قالب روششناسی سطح پاسخ در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. صفات مورد بررسی شامل تعداد کالوس، قطر کالوس، وزن کالوس، درصد القا کالوس و فاکتورها شامل غلظتهای هورمون 2-4-D (5/0 -2 میلیگرم در لیتر)،BAP (0- 5/1 میلیگرم در لیتر) و غلظتهای نانولوله کربنی چند جداره (0-50 میکروگرم در میلیلیتر) در این آزمایش بودند. نتایج برازش مدل رگرسیونی نشان داد که تابع درجه دو برازش مناسبی برای تعداد کالوس، قطر کالوس، وزن تر کالوس و درصد کالوسزایی بود. بیشترین درصد کالوسزایی در غلظت 5/0 میلی مولار2-4-D و 25میلیگرم نانولوله کربنی مشاهده شد. در غلظتهای پایین 2-4-D، افزایش مقدار نانولوله کربنی سبب کاهش درصد القاء کالوس اما در غلظتهای بالای 2-4-D سبب افزایش درصد القاء کالوس شد. تغیرات تعداد، وزن و قطر کالوس در برابر غلظتهای مختلف 2-4-D و BAP تقریبا مشابه بود، به نحوی که هم در غلظتهای پایین و هم در غلظتهای بالا افزایش غلظت BAP سبب افزایش صفات مورد بررسی شد. تعداد، وزن و قطر کالوس با افزایش غلظت نانولولههای کربنی در حضورBAP افزایش نشان داد. در مجموع نتایج بهینهسازی آزمایش نشان داد که بالاترین قطر کالوس( 81/18 میلیمتر، وزن کالوس 26/0 میلیگرم و القاء (کالوس 92/91%) در شرایط مصرف 5/0 میلیمولار 2-4-D ، 5/1 میلیمولار BAP،94/28 میلیگرم نانولوله کربنی چند جداره مشاهده شد.
سمیرا علی
چکیده
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است که تأثیرات عمیق و منفی بر جنبههای مختلف زندگی فردی، اجتماعی و اقتصادی افراد دارد. درمانهای مرسوم افسردگی، بهویژه داروهای ضدافسردگی شیمیایی، گاهی با مشکلاتی نظیر عوارض جانبی و پاسخدهی ناکافی همراه هستند. در این راستا، استفاده از ترکیبات طبیعی و گیاهی بهویژه زعفران که بهدلیل ویژگیهای ...
بیشتر
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است که تأثیرات عمیق و منفی بر جنبههای مختلف زندگی فردی، اجتماعی و اقتصادی افراد دارد. درمانهای مرسوم افسردگی، بهویژه داروهای ضدافسردگی شیمیایی، گاهی با مشکلاتی نظیر عوارض جانبی و پاسخدهی ناکافی همراه هستند. در این راستا، استفاده از ترکیبات طبیعی و گیاهی بهویژه زعفران که بهدلیل ویژگیهای درمانی و عوارض جانبی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، به عنوان گزینهای مناسب مطرح شده است. زعفران و ترکیبات فعال آن از جمله کروسین، سافرانال و کروستین، بهواسطه اثرات متعدد بر بیولوژی مغز، میتوانند به بهبود علائم افسردگی کمک کنند. این اثرات در درجه اول از طریق تنظیم و تعدیل سیستمهای انتقالدهنده عصبی مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین در مغز بهدست میآید.کروسین، یکی از ترکیبات اصلی زعفران، با مهار بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین، موجب افزایش سطح این انتقالدهندهها در مغز میشود، که به نوبه خود به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک میکند. سافرانال نیز با مهار بازجذب سروتونین، بهطور خاص بر سیستم سروتونرژیک تأثیر میگذارد و اثرات ضد افسردگی مشابهی را از خود نشان میدهد. همچنین، زعفران با تأثیر بر سیستمهای نوروپلاستیک، افزایش سطح فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) را در پی دارد که این امر به بازسازی و ترمیم شبکههای عصبی آسیبدیده ناشی از افسردگی کمک میکند. این ترکیبات علاوه بر اثرات مستقیم بر سیستم انتقالدهندههای عصبی، با خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی خود نیز از استرس اکسیداتیو جلوگیری کرده و در کاهش التهاب در مغز که یکی از عوامل مؤثر در بروز افسردگی است، نقش دارند. زعفران همچنین میتواند با تعدیل محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-فوقکلیه (HPA) که در پاسخ به استرس و اختلالات خلقی دخیل است، موجب کاهش پاسخهای استرسزا و تنظیم این سیستم شود. این ویژگیها موجب میشود که زعفران علاوه بر اثرات ضد افسردگی، در کنترل استرس و بهبود سلامت روانی مؤثر باشد. در مجموع، این ترکیبات گیاهی بهدلیل اثرات چندجانبهای که دارند، بهعنوان درمانهای جایگزین یا مکمل برای درمان افسردگی، بهویژه در مواردی که داروهای شیمیایی بهخوبی عمل نمیکنند یا با عوارض جانبی همراه هستند، پیشنهاد میشوند. با این حال، برای تأیید قطعی اثرات ضد افسردگی زعفران و تعیین دوز بهینه درمانی، نیاز به انجام مطالعات بالینی بیشتر و با طراحی دقیقتر است. در نهایت، زعفران بهعنوان یک درمان طبیعی، بدون عوارض جانبی عمده، پتانسیل بالایی برای بهبود علائم افسردگی و ارتقاء سلامت روانی دارد.
الهام قوچانیان حقوردی؛ مصطفی یعقوبزاده؛ علیرضا مقری فریز؛ امید خراشادیزاده؛ حامد جوادی
چکیده
بخش کشاورزی یکی از اولین بخشهایی است که تحت تأثیر تغییرات اقلیم قرار میگیرد. خشکسالی و تغییرات وسیع در وضعیت آب و هوا منجر به کاهش محصولات کشاورزی و در نهایت کاهش بهرهوری اقتصادی میشود. یکی از مهمترین پارامترهای مدیریت دقیق آب کشاورزی، کمبود فشار بخار نام دارد. در این تحقیق ابتدا به برآورد کمبود فشار بخار از دادههای باز تحلیل ...
بیشتر
بخش کشاورزی یکی از اولین بخشهایی است که تحت تأثیر تغییرات اقلیم قرار میگیرد. خشکسالی و تغییرات وسیع در وضعیت آب و هوا منجر به کاهش محصولات کشاورزی و در نهایت کاهش بهرهوری اقتصادی میشود. یکی از مهمترین پارامترهای مدیریت دقیق آب کشاورزی، کمبود فشار بخار نام دارد. در این تحقیق ابتدا به برآورد کمبود فشار بخار از دادههای باز تحلیل بانک اطلاعاتی JRA-55 بین سالهای 1958 تا 2023 پرداخته شد. در گام بعدی بررسی دراز مدت تغییرات کمبود فشار بخار و تأثیر آن بر عملکرد زعفران در چهار محدوده استان خراسان جنوبی شامل بیرجند، قاین، سرایان و طبس انجام شد. نتایج در مناطق مذکور طی 60 سال گذشته افزایش تدریجی میانگین سالانه کمبود فشار بخار با نرخ متوسط هر دهه حدود 60 پاسکال و کاهش سالانه عملکرد زعفران در حدود 16/0 کیلوگرم در هکتار نشان داد و همچنین با افزایش کمبود فشار بخار کاهش عملکرد محصول مشاهده شد. در نهایت به پیشبینی عملکرد زعفران برپایه کمبود فشار بخار با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی پرداخته شد. جهت ارزیابی عملکرد مدلها در هر دو مرحله آموزش و تست از چهار شاخص آماری CC ، MAE ، RMSE و RRMSE استفاده شد. عملکرد مدل جنگل تصادفی در مرحله آموزش و تست بهتر از سایر مدلها بود [99/0=CC؛ 06/0=MAE؛ 09/0=RMSEو 01/0 =RRMSE]، [94/0=CC؛ 23/0=MAE؛ 28/0= RMSEو 01/0=RRMSE]، این تحقیق استفاده از مدل جنگل تصادفی را برای مطالعات آتی پیشبینی عملکرد محصول زعفران برپایه کمبود فشار بخار در مدیریت نیاز آبی توصیه میکند.
سمیه امینی؛ سید مهدی زیارت نیا
چکیده
زیرکشت کالوسهای گیاهی، نه تنها فرایندی پرهزینه و وقتگیر است بلکه احتمال آلودگی سلولها، تغییرات ژنتیکی و امکان تغییر در ماهیت متابولیتها نیز وجود دارد. در این تحقیق روشهای افزایش مدت زمان نگهداری کالوس حاصل از بنه زعفران به نحوی که قابلیت باززایی سلولها حفظ شود، بررسی شد. این روشها شامل نگهداری در یخچال، دمای اتاق ...
بیشتر
زیرکشت کالوسهای گیاهی، نه تنها فرایندی پرهزینه و وقتگیر است بلکه احتمال آلودگی سلولها، تغییرات ژنتیکی و امکان تغییر در ماهیت متابولیتها نیز وجود دارد. در این تحقیق روشهای افزایش مدت زمان نگهداری کالوس حاصل از بنه زعفران به نحوی که قابلیت باززایی سلولها حفظ شود، بررسی شد. این روشها شامل نگهداری در یخچال، دمای اتاق و در زیر لایهای از پارافین بودند. در تیمار کنترل، کالوسها در دمای اتاق بدون حضور پارافین نگهداری شده و هر 20 روز یکبار زیرکشت شدند. بعد از اتمام دوره کشت، کالوسها به محیط SH مایع با ترکیب هورمونی NAA(2mg/l)+BA(1mg/l) انتقال یافتند. سپس در طی 6 هفته پارامترهای شاخص رشد سلولی، تغییرات پیاچ محیطکشت و تعداد سلولهای زنده و غیرزنده اندازهگیری شدند. در انتهای دوره کشت میزان کروسین سلولها با استفاده از روش اسپکتروفتومتری اندازهگیری شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان رشد سلول از کالوسهایی بدست آمد که در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری شده بودند. از طرفی کالوسهایی که در زیر لایهای از پارافین نگهداری شدند، قابلیت تکثیر در کشت تعلیقی را از دست دادند. بر اساس این نتایج، کالوسهای حاصل از بنه زعفران را میتوان بدون نیاز به زیرکشت، تقریباً سه ماه در یخچال نگهداری کرد. از بین تیمارهای بررسی شده فقط تیمار کنترل حاوی 1/1 میلیگرم کروسین در هر گرم سلول خشک بود. با توجه به اینکه این مطالعه بهعنوان اولین بررسی در روشهای نگهداری طولانی مدت کالوس زعفران انجام شد بدیهی است در این راستا به تحقیقات بیشتری در زمینه افزایش متابولیتهای آن پس از نگهداری طولانی مدت نیاز است.
محمد حسین امینی فرد؛ علی خاکساری مقدم؛ حسن بیات؛ حمیدرضا فلاحی
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر کود دامی گوسفندی و گوگرد بر رشد رویشی و عملکرد زعفران، طی سالهای 98-1397 در منطقه سرایان، بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود گوسفندی در چهار سطح (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و گوگرد در سه سطح (0، 200 و 400 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج، نشاندهنده ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر کود دامی گوسفندی و گوگرد بر رشد رویشی و عملکرد زعفران، طی سالهای 98-1397 در منطقه سرایان، بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود گوسفندی در چهار سطح (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و گوگرد در سه سطح (0، 200 و 400 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج، نشاندهنده تأثیر معنیدار گوگرد (400 کیلوگرم در هکتار) در هر دو سال، بر وزن تر و خشک کلاله، تعداد برگ، تعداد بنه و وزن کل بنه بود. علاوه بر این، نتایج نشان داد که بالاترین سطح کود گوسفندی (60 تن در هکتار) در هر دو سال ، موجب افزایش وزن تَر و خشک خامه، عملکرد کلاله تر و خشک، طول برگ، تعداد بنه، وزن کل بنه و میانگین وزن بنه دختری اصلی، نسبت به تیمار شاهد گردید. همچنین اثرات متقابل تیمارهای کود گوسفندی (60 تن در هکتار) و گوگرد (400 کیلوگرم در هکتار) بـر وزن تَر و خشک کلاله و وزن خشک برگ در سال اول و تعداد گل در متر مربع، عملکرد گل تَر، عملکرد تَر و خشک کلاله، وزن تَر و خشک برگ و میانگین وزن بنه دختری اصلی در سال دوم بیشترین افزایش را داشت. بیشترین عملکرد تَر و خشک کلاله در سال دوم (به ترتیب به میزان 65/4 و 14/1 گرم در متر مربع) در سطح 400 کیلوگرم در هکتار گوگرد همراه با 60 تن در هکتار کود گوسفندی و کمترین مقدار آنها در سطح شاهد (بهترتیب با مقدار 12/4 و 02/1 گرم در متر مربع) حاصل شد. در مجموع، نتایج این تحقیق، بیانگر بهبود رشد و عملکرد زعفران در شرایط مصرف 60 تن در هکتار کود گوسفندی و 400 کیلوگرم در هکتار گوگرد (بالاترین سطح کود گوسفندی و گوگرد) بود.
هادی زراعتگر؛ اعظم گیدسکی؛ زینب معین الدینی
چکیده
کشاورزی ارگانیک بهعنوان رویکردی دوستدار محیطزیست و سلامت انسان، جایگاه ویژهای در تولید محصولات کشاورزی باکیفیت یافته است. زعفران (Crocus sativus L.)، بهعنوان یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی و ادویهای جهان، با نیاز آبی کم و مقاومت به شرایط اقلیمی دشوار، بهویژه در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله مروری، به بررسی مزایا، ...
بیشتر
کشاورزی ارگانیک بهعنوان رویکردی دوستدار محیطزیست و سلامت انسان، جایگاه ویژهای در تولید محصولات کشاورزی باکیفیت یافته است. زعفران (Crocus sativus L.)، بهعنوان یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی و ادویهای جهان، با نیاز آبی کم و مقاومت به شرایط اقلیمی دشوار، بهویژه در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله مروری، به بررسی مزایا، چالشها و تکنیکهای نوین کشت ارگانیک زعفران پرداخته و تأثیرات زیستمحیطی و اقتصادی این روش را تحلیل میکند. کشت ارگانیک زعفران، با حذف نهادههای شیمیایی، بر روشهایی همچون استفاده از کودهای طبیعی، تناوب زراعی و مدیریت پایدار خاک تکیه دارد. این روشها، علاوه بر افزایش حاصلخیزی خاک، به حفظ تنوع زیستی و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی کمک میکنند. تناوب زراعی با گیاهان تثبیتکننده نیتروژن و مدیریت طبیعی علفهای هرز، به کاهش آفات و بیماریها و بهبود کیفیت محصول میانجامد. همچنین، کنترل بیولوژیکی آفات با بهرهگیری از شکارچیان طبیعی و مالچهای طبیعی، سلامت و ایمنی محصول را تضمین میکند. زعفران ارگانیک بهدلیل کیفیت برتر، عطر و طعم متمایز و ارزش افزوده بالا، در بازارهای داخلی و بینالمللی رقابتپذیرتر است. این روش با تأکید بر کاهش وابستگی به نهادههای شیمیایی و بهرهگیری از تکنیکهای پایدار، به توسعه کشاورزی سازگار با محیطزیست و بهبود درآمد کشاورزان کمک میکند. این مقاله نتیجه میگیرد که کشت ارگانیک زعفران، با اثرات مثبت زیستمحیطی و اقتصادی، راهکاری نوین برای دستیابی به کشاورزی پایدار و تولید محصولاتی سالم و باکیفیت است.
مهدیه مودی
چکیده
نوسانات قیمت نفت باعث بیثباتی درآمدهای ارزی در اقتصاد ایران بوده و سبب شده عدم وابستگی به اقتصاد تک محصولی از طریق افزایش صادرات غیرنفتی مورد تاکید برنامه های توسعه اقتصادی قرار گیرد. زعفران یکی ازگرانبهاترین گیاهان زراعی موجود بر روی کره زمین است که تنها بعضی از کشورهای جهان میتوانند آن را تولید کنند. ایران شرایط مناسب کشت ...
بیشتر
نوسانات قیمت نفت باعث بیثباتی درآمدهای ارزی در اقتصاد ایران بوده و سبب شده عدم وابستگی به اقتصاد تک محصولی از طریق افزایش صادرات غیرنفتی مورد تاکید برنامه های توسعه اقتصادی قرار گیرد. زعفران یکی ازگرانبهاترین گیاهان زراعی موجود بر روی کره زمین است که تنها بعضی از کشورهای جهان میتوانند آن را تولید کنند. ایران شرایط مناسب کشت زعفران را دارد و زعفران در ایران دومین کالای صادراتی بعد از نفت به شمار میرود. با اینحال سهم ایران از درآمد صادرات زعفران زیاد نیست. به این ترتیب پژوهش حاضر با هدف کمک به افزایش صادرات این محصول به تعیین عوامل موثر بر صادرات آن با بررسی سه عامل نرخ تورم، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی در بازه زمانی 5 ساله اخیر پرداخت. داده ها از منابع کتابخانه ای جمع آوری و با کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج نشان داد هر سه عامل در سطح معناداری (p-value) صفر و با سطح اطمینان 95 درصد بر صادرات زعفران تاثیر مثبت دارد. به نظر می رسد صادرات پایین زعفران ایران از ضعف بازاریابی و برند مناسب می باشد. پیشنهاد می شود برای افزایش صادرات زعفران در کنار سرمایه گذاری در زمینه برندسازی، از طریق بورس کالا بازارهای هدف جدیدی برای این محصول تعریف نمود. به این ترتیب می توان با افزایش صادرات آن، به افزایش ارزآوری و اشتغال در این زمینه کمک نمود. ضمن آنکه می توان با روش های جدید کشت نظیر هیدروژل و فناوری های نوین آبیاری بازدهی تولید را افزایش داد.
یحیی چوپان؛ عباس خاشعی سیوکی؛ محسن زنگنه
چکیده
هر محصول در زنجیره تولید دارای فرآیند زمانی و مکانی خاصی میباشد. این زنجیره وسعتی محلی تا جهانی دارد که در آن، آب مصرف و ناپدید میشود. در این میان زعفران یکی از مهمترین محصولات بخش کشاورزی ایران در مناطق خشک و نیمهخشک است که اهمیت زیادی جهت ارزآوری در راستای تحقق برنامههای توسعه مبنی بر افزایش صادرات غیر نفتی دارد و محاسبه ...
بیشتر
هر محصول در زنجیره تولید دارای فرآیند زمانی و مکانی خاصی میباشد. این زنجیره وسعتی محلی تا جهانی دارد که در آن، آب مصرف و ناپدید میشود. در این میان زعفران یکی از مهمترین محصولات بخش کشاورزی ایران در مناطق خشک و نیمهخشک است که اهمیت زیادی جهت ارزآوری در راستای تحقق برنامههای توسعه مبنی بر افزایش صادرات غیر نفتی دارد و محاسبه ارزش ریالی آب مصرفی آن در زنجیره تولید حائز اهمیت است. در این تحقیق به محاسبه مقادیر ردپای آب در تولید زعفران و مقایسه بهای تمام شده زعفران براساس مقادیر آب سبز، آبی و خاکستری در سه منطقه مهم تولیدی شامل دشت رخ شهرستان تربت حیدریه R1، دشت زاوه R2 و دشت مرکزی تربت حیدریه R3 برپایه اطلاعات میدانی پرداخته شده است. نتایج نشان داد مقدار آب آبی در مناطق R1، R2 و R3 به ترتیب 74، 5/79 و 83 درصد از کل آب مصرفی بوده است. همچنین ارزش اقتصادی آب مصرفی به ازای هر کیلوگرم زعفران در مناطق R1، R2 وR3 به ترتیب 69، 158 و 107 دلار بدست آمده است. برایناساس استنباط می شود که شرایط اقلیمی، مدیریت آبیاری و موجودیت منابع آب مورد نیاز جهت آبیاری به موقع سبب کاهش مصرف آب آبی و در نتیجه کاهش ارزش ریالی آب مصرفی به ازای هر کیلوگرم محصول گردیده اند.