امیر دادرس مقدم؛ غلام احمد گوهرشاهی؛ محمدرضا بخشی؛ ولی اله سارانی
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از سرریزهای فضایی دما، رطوبت نسبی و بارش بر عملکرد زعفران در شهرستان‌های استان خراسان جنوبی در دوره زمانی 1390 تا 1402 پرداخته است. ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است و استان خراسان جنوبی پس از استان خراسان رضوی در جایگاه دوم تولید این محصول در کشور قرار دارد که این موضوع اهمیت ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم ناشی از سرریزهای فضایی دما، رطوبت نسبی و بارش بر عملکرد زعفران در شهرستان‌های استان خراسان جنوبی در دوره زمانی 1390 تا 1402 پرداخته است. ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است و استان خراسان جنوبی پس از استان خراسان رضوی در جایگاه دوم تولید این محصول در کشور قرار دارد که این موضوع اهمیت بررسی تأثیرات تغییرات اقلیمی بر عملکرد آن را نشان می‌دهد. در این پژوهش پس از اینکه داده‌های مربوط به عملکرد زعفران از سایت جهادکشاورزی و داده‌های اقلیمی از سایت هواشناسی استان خراسان جنوبی اخذ گردید، برآورد و تحلیل داده‌ها به کمک مدل پانل فضایی و با استفاده از نرم افزارStata17 انجام شد. نتایج بر‌اساس مدلSAC که به‌عنوان مدل بهینه در مدل‌های اقتصادسنجی فضایی انتخاب شده است، نشان داد که به‌طور کلی بارش و رطوبت نسبی و شاخص حداکثر دما تأثیر معنی‌داری بر عملکرد زعفران ندارد اما شاخص دما تأثیر منفی و معنی‌داری بر عملکرد زعفران دارد و شاخص حداقل دما تأثیر مثبت و معنی‌داری داشت. همچنین پارامترهای فضایی نیز همبستگی فضایی مثبت و معناداری را نشان دادند که بیانگر اهمیت اثرات فضایی در تحلیل داده‌ها بود. بر اساس نتایج این پژوهش، با بهبود روش‌های آبیاری و استفاده از تکنیک‌های بهینه کشاورزی، پایش و پیش‌بینی اقلیمی دما و انجام پژوهش‌های بیشتر در زمینه بررسی اثرات تغییرات اقلیمی و سرریزهای فضایی بر زعفران می‌توان به کشاورزان و سیاست‌گذاران کمک کرد تا با پیش بینی و مدیریت بهتر شرایط اقلیمی، بهره‌وری و عملکرد این محصول را در سال‌های آتی بهبود بخشند.
سمیه سادات اسلامی شکوه؛ ایمان Yousefi Javan؛ مهدی دادمهر
چکیده
در این پژوهش، خواص ضد میکروبی سافرانال زعفران و کپسوله‌سازی آن با β-سیکلودکسترین (β-CD) به‌عنوان دیواره و صمغ عربی (GA) به‌عنوان امولسیفایر با روش رسوب همزمان بررسی شد. تأثیر صمغ عربی بر میزان کپسوله‌سازی، اندازه ذرات، سرعت رهاسازی و ویژگی‌های ساختاری میکروکپسول‌ها ارزیابی گردید. در نسبت بهینه سافرانال به صمغ عربی (1:3 w/w)، میزان کپسوله‌سازی ...
بیشتر
در این پژوهش، خواص ضد میکروبی سافرانال زعفران و کپسوله‌سازی آن با β-سیکلودکسترین (β-CD) به‌عنوان دیواره و صمغ عربی (GA) به‌عنوان امولسیفایر با روش رسوب همزمان بررسی شد. تأثیر صمغ عربی بر میزان کپسوله‌سازی، اندازه ذرات، سرعت رهاسازی و ویژگی‌های ساختاری میکروکپسول‌ها ارزیابی گردید. در نسبت بهینه سافرانال به صمغ عربی (1:3 w/w)، میزان کپسوله‌سازی ۶۱/۸۷% و اندازه متوسط ذرات ۲۰/۸ میکرومتر به دست آمد. تحلیل FTIR نشان داد که صمغ عربی تنها نقش امولسیفایر دارد و بر ساختار شیمیایی β-CD تأثیر نمیگذارد. بررسی DLS توزیع یکنواخت ذرات و XRD حفظ ساختار بلوری سافرانال را تأیید کرد. فعالیت ضد میکروبی سافرانال و میکروکپسولهای آن علیه Botryodiplodia theobromae و Colletotrichum gloeosporioides بررسی شد و نتایج نشان داد که کپسوله‌سازی موجب بهبود ظرفیت بارگذاری و راندمان کپسوله‌سازی میشود. این پژوهش نشان داد که استفاده از β-CD و صمغ عربی میتواند موجب تثبیت و حفظ خواص ضد میکروبی سافرانال شود و رهاسازی را کنترل کند. این ویژگیها، کپسوله‌سازی سافرانال را برای کاربرد در صنایع دارویی و غذایی مناسب میسازد.
صفی الله همدرد؛ حمیدرضا فلاحی؛ حسین حمامی؛ حسین صحابی
چکیده
هالوکسی‌فوپ‌آرمتیل‌استر (سوپرگالانت) به‌عنوان یک علفکش رایج در مزارع زعفران جهت کنترل علف‌های هرز باریک‌برگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود، احتمال خسارت این علفکش بر گیاه زعفران تاکنون به‌خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. افزون بر این، اعمال راه-کارهایی جهت افزایش کارایی و مصرف مقادیر کمتری از علفکش در جهت تولید ...
بیشتر
هالوکسی‌فوپ‌آرمتیل‌استر (سوپرگالانت) به‌عنوان یک علفکش رایج در مزارع زعفران جهت کنترل علف‌های هرز باریک‌برگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود، احتمال خسارت این علفکش بر گیاه زعفران تاکنون به‌خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. افزون بر این، اعمال راه-کارهایی جهت افزایش کارایی و مصرف مقادیر کمتری از علفکش در جهت تولید پایدار زعفران دارای اهمیت است. در این تحقیق اثر مقادیر کاهش یافته علفکش هالوکسی‌فوپ‌آر متیل‌استر (صفر، 20، 40، 60 ، 80 و 100 درصد مقدار توصیه شده) و کاربرد مواد افزودنی (روغن گیاهی منداب، روغن معدنی سیتوگیت و عدم کاربرد روغن) در قالب آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با شش تکرار بر رشد و گلدهی زعفران بررسی شد. آزمایش بصورت گلدانی از ابتدای پاییز سال 1402 تا اواخر پاییز سال 1403 در فضای باز دانشکدة کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. اثر فاکتورهای آزمایشی بر کارایی کوانتومی فتوسیستم دو (Fv/Fm) معنی‌دار نبود. فاکتورهای آزمایشی اثر معنی‌داری بر طول و تعداد برگ گیاه نداشتند، ولی اثر متقابل آن‌ها بر وزن خشک برگ معنی‌دار بود. مصرف علفکش و مواد افزودنی وزن خشک برگ را کاهش داد و بیشترین مقدار این شاخص (6/66 گرم در مترمربع)در تیمار شاهد حاصل شد. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی بر تعداد بنه‌های ریز (کمتر از سه گرم) و درشت (شش تا نه گرم) و تعداد کل بنه‌های دختری معنی‌دار بود. بیشترین تعداد بنه‌های ریز و تعداد کل بنه‌های دختری در تیمار شاهد (به‌ترتیب 837 و 962 بنه در مترمربع) و کم‌ترین مقدار آن در شرایط کاربرد روغن منداب بدون علفکش (به‌ترتیب 375 و 465 بنه در مترمربع) و نیز کاربرد سیتوگیت در غلظت 20 درصد علفکش (به‌ترتیب 358 و 466 بنه در مترمربع) بدست آمد. بیشترین تعداد بنه‌های دختری درشت (شش تا نه گرم) که دارای توان گلدهی هستند، در تیمارهای کاربرد سیتوگیت در غلظت 20 و 40 درصد علفکش (25 بنه......
مهدی ابراهیمی؛ محسن پویان؛ محمد علی بهدانی؛ ساره حسینی؛ طیبه شاهی؛ حسین راغ آرا؛ حسین صحابی
چکیده
با هدف بررسی تاثیر کودهای زیستی و تنش خشکی بر میزان عناصر برگ و بنه و همچنین کیفیت کلاله در زعفران، این طرح به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال متوالی در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح تنش خشکی (50 و 100% نیاز آبی زعفران) و شش سطح کودی (شاهد، 100% NPK ، 50% ...
بیشتر
با هدف بررسی تاثیر کودهای زیستی و تنش خشکی بر میزان عناصر برگ و بنه و همچنین کیفیت کلاله در زعفران، این طرح به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال متوالی در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح تنش خشکی (50 و 100% نیاز آبی زعفران) و شش سطح کودی (شاهد، 100% NPK ، 50% NPK ، 50% NPK + 3 کود زیستی، 50% NPK + 4 کود زیستی، 3 کود زیستی) بود. با افزایش تنش خشکی در زعفران، میزان ازت در برگ و بنه افزایش و میزان فسفر برگ کاهش یافت.در حالیکه میزان آهن در برگ و بنه زعفران تحت تاثیر افزایش تنش خشکی قرار نگرفت،میزان روی در هر دو اندام گیاه افزایش و میزان پتاسیم بنه بطور معنی داری کاهش یافت.اعمال تیمارهای کودی تاثیر معنی داری بر میزان ازت، فسفر و پتاسیم داشت اما میزان آهن و روی در برگ و بنه زعفران تحت تاثیر قرار نگرفت. همچنین بالاترین میزان ازت و فسفر در برگ و بنه زعفران در تیمار استفاده از کود شیمیایی به میزان توصیه شده بدست آمد.با توجه به تاثیر پذیری ذخیره فسفر در بنه های دختری و وابستگی عملکرد زعفران به میزان فسفر این بنه ها، حذف کامل کودهای شیمیایی توصیه نمی شود. بطور کلی میزان کروسین و پیکروکروسین در سال دوم و میزان سافرانال در سال اول انجام آزمایش بیشتر بود و تنش خشکی تاثیر معنی داری بر میزان هیچیک از آپوکاروتنوئیدهای مورد بررسی در این مطالعه نداشته است.در تیمارهایی که فراهمی عناصر غذایی بالاتری داشتند،میزان پیکروکروسین کاهش یافت.در مجموع می توان نتیجه گرفت که گرچه جبران کمبود عناصر غذایی و بهبود کیفیت زعفران با استفاده تلفیقی از کودهای زیستی و شیمیایی در مزارع زعفران امکان پذیر است، اما نیازمند بررسی و مطالعات بیشتر در این زمینه است.