نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه بیوتکنولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

2 گروه تولیدات گیاهی دانشگاه تربت حیدریه

3 استادیار گروه تولیدات گیاهی و پژوهشگر پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه

چکیده

بررسی خواص فارماکولوژیک زعفران ومواد موثره آن باتوجه به کاربردهای بالینی و بهداشتی که در انسان می­تواند داشته باشد، حائز اهمیت است. آمبولی لخته خون شریانی و وریدی از عوامل شایع مرگ و میر در سراسر جهان است و بیماری­های قلبی عروقی در حال حاضر تقریباً نیمی از بیماری­های غیر مسری را تشکیل می­دهند. زعفران یکی ازگیاهان دارویی است که در طب ایرانی برای درمان بیماری­های قلبی کاربرد دارد. در همین راستا با توجه به گزارشات مبنی بر پراکسیداسیون لیپیدها در غشای پلاکت و مهار به هم چسبیدن پلاکت­ها در خون افراد سالم توسط کاربرد زعفران، آزمایشی برای بررسی اثر عصاره­ی خامه (پوشال) زعفران بر روند انعقاد خون بر روی موش سوری (موش سفید کوچک آزمایشگاهی) انجام شد. در یک دوره 21 روزه اثر غلظت­های 15، 25 و 50 میلی­ گرم بر کیلو­ گرم عصاره­آبی خامه (پوشال) زعفران درهشت تکرار بر پارامتر­های انعقاد خون پروترومبین (PT)، زمان نسبی ترومبوپلاستین (APPT) و زمان انعقاد (CT) بر روی موش­های سوری نر یک ماهه در آزمایشگاه دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد بررسی گردید و نتایج به وسیله آزمون آماری t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت غلظت 50 میلی­گرم بر کیلو­گرم عصاره پوشال زعفران سبب افزایش معنی­دار در سطح 5 درصد در زمان پروترومبین شد. در اندازه­گیری زمان ترومبوپلاستین غلظت 25 عصاره آبی خامه زعفران اختلاف معنی­داری در سطح 5 درصد نسبت به شاهد ایجاد کرد. زمان انعقاد خون در همه تیمار­ها 7 ثانیه بود. تیمار غلظت 15 میلی­گرم بر کیلوگرم عصاره آبی پوشال زعفران باعث کاهش معنی­دار (در سطح 5درصد) تعداد پلاکت­های خون شد. یافته­های حاصل از این مطالعه نشان دهنده تأثیر انعقادی عصاره آبی پوشال زعفران است و می­تواند در جهت کاربرد بالینی بهینه زعفران و نیز در انجام پژوهش­های تکمیلی در این زمینه کمک کننده باشد.

کلیدواژه‌ها

Aminifard, MH., Khandan Deh-Arbab, S., Fallahi,HR, Kaveh, H. (2022). Effects of Different Levels of Algae Extract and Mother Corm Weighton Photosynthetic Pigment Content, Growth and Yield of Saffron. Journal of Saffron Research (semi-annual), 9(2), 269-309. [in Persian].
Sio-Se Mardeh, A., Ahmadi, Poustini, K., Mohammadi, V. (2006). Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditional conditions. Field Crops Research, 98, 222-229.
AkhondzadehBasti, A., Moshiri, E., Noorbala, A.A., Jamshidi, A.H., Abbasi, S.H., Akhondzadeh, S. 2007. Comparison of petal of Crocus sativus L. and fluoxetine in the treatment of depressed outpatients: A pilot double-blind randomized trial. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry.31(2),439-42. [in Persian].
Chibert F.M. Anthocyanoside vitamin E preparation.From chem.1967.
Garrio, JL., Diez, B.C., Revilla, E.(1987). Flavonoid composition of hydrolyzed petal extracts of crocus sativus L. Bromatology,39,64-80.
Grisolia, S. (1974). "Hypoxia, saffron, and cardiovascular disease. The lancet, 304(7871), 41-42.
He, S.Y., Qian, Z.Y., Tang, F.T., Wen, N., Xu, G.L., and Sheng, L. (2005). Effect of crocin
on experimental atherosclerosis in quails and its mechanisms. Life Sciences, 77, 907-21.
Hosseinzadeh, H., and Nassiri-Asl, M. (2013). Avicenna’s (Ibn Sina) the Canon of Medicine and Saffron (Crocus sativus L.): A Review. Phytotherapy Research, 27,475-83.
Hosseinzadeh, H., Younesi, HM. (2002). Antinociceptive and anti-inflammatory effects of Crocus sativus L. stigma and petal extracts in mice. BMC pharmacology, 2(1),7-15.
Jessie, S. W., & Krishnakantha, T. P. (2005). Inhibition of human platelet aggregation and membrane lipid peroxidation by food spice, saffron. Molecular and Cellular Biochemistry, 278(1), 59-63.
Jessie, S.W., Krishnakantha, T.P. (2005). Inhibition of human platelet aggregation and membrane lipid food spice, Saffron. Molecular and Cellular Biochemistry, 278, 59–63 .
Kamalipour, M., and Akhondzadeh, S. (2011). Cardiovascular Effects of Saffron: An Evidence-Based Review. Journal of Tehran University Heart Center. 6(2), 59-61. [in Persian]
Karimi, G. h. R., Tayebi, N., Hosseinzadeh, H., Shirzad, F. (2004). Study subacute toxicity of extract saffron petals in rats. Pharmacology, 9(1), 3-8.
Kennedy, C. and Rocks, M. (1973). Bedside control of heparin therapy by a simple whole blood clotting method.       Journal of Clinical Pathology, 26(11), 893-894.
Kianbakht, S. and Ghazavi, A. (2005). Evaluation of immunological and hematological effects of saffron in men. Journal of Ethnopharmacology, 36, 78 - 83.
Liakopoulou-Kyriakides, M. (2002). "DA KYRIAKIDIS’." Bioactive Natural Products (Part G) 26, 293.
McPherson, R. A., Pincus, M. R., & Henry, J. B. (2007). Henry's clinical diagnosis and management by laboratory methods. Philadelphia: Saunders Elsevier.
Mollafilabi1, A., Khorramdel, S., Shabahang, J. (2020). Effects of Different Drying Methods on Moisture Content, Drying time andQualitative Criteria of Saffron Stigma. Journal of Saffron Research (semi-annual), 7 (2), 177-188. [in Persian].
Mollasalimi, N. , Ghanbari, F. , Izadpanah, E., Khosropanah, H. , Rostami, A. , Ahmadi, A. , Kurd ,S., Amini, A. , Tavakoli , A., Hasanzadeh, K. (2011). Effect of methanolic and n-hexanic extracts of Allium porrum L. on some human coagulation tests in vitro. Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences, 15(4),33-42. [in Persian].
Pagana, K.D. and Pagana, T.J. (2013). Mosby's Manual of Diagnostic and Laboratory Tests. Elsevier Health Sciences, 1200p.peroxidation by food spice, saffron. Molecular and Cellular Biochemistry, 278 (1-2), 59 - 63.
Poorreza1, A., Amirshekari, H. (2020). Effects of Organic, Biological Fertilizers and Summer Irrigation on Quantitativeand Qualitative Yield of Saffron (Crocus sativus L.) in Zaweh city. Journal of Saffron Research (semi-annual), 7(2), 269-282. [in Persian]
Razavi, BM., Imenshahidi, M., Abnous, K.,  and Hosseinzadeh, H.(2014). Cardiovascular effects of saffron and its active constituents: Areview article. Journal of Substance Abuse Treatment, 1 (2), 3-13. [in Persian]
Rios, J., M. Recio, R. Giner and Manez,S. (1996). An update review of saffron and its active constituents. Phytotherapy Research, 10(3), 189-193.