نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 گروه مدیریت بازرگانی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

4 گروه مدیریت دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ایران بزرگ‌ترین تولید‌کننده و صادرکننده زعفران است. اما طی سال‌های اخیر سهم ایران از بازار جهانی این محصول ملی پیوسته در حال افول بوده است. از سوی دیگر شاهد آن هستیم که برندهای زعفران صادراتی ایران در مقایسه با برندهای کشورهای واردکننده آن از جایگاه رقابتی مناسبی در بازارهای بین‌المللی برخودار نیستند. به‌ باور اکثر صاحبنظران یکی از دلایل اصلی این موضوع فقدان یک دیدگاه راهبردی و مشترک بین ذینفعان صنعت زعفران ایران است. پژوهش حاضر با هدف طراحی مفهومی راهبردهای ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران و شرایط مداخله‌گر مؤثر بر آن انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی بود. نمونه‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند در شروع و نمونه‌گیری نظری در طی فرآیند مطالعه تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختارمند که شیوه مرسوم مطالعات کیفی است، استفاده شد. برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی که شیوه مرسم نظریه داده‌بنیاد است، استفاد شد. نتایج پژوهش نشان داد مقوله اصلی «راهبردهای ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران» دارای 13 مقوله فرعی و 83 مفهوم وابسته به آنهاست. همچنین، مشخص شدکه این راهبردها تحت تأثیر مقولات فرعی «هموارسازی صادرات»، «ترویج و اطلاع رسانی» و «روان‌سازی کسب ‌و کار» تقویت و بالعکس توسط مقولات فرعی «تعارض منافع» و «مافیای زعفران» تضعیف می‌گردند. در نهایت، ذینفعان صنعت می‌توانند از دستاوردهای این مطالعه برای برنامه‎ریزی راهبردی ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

Aaker, D.A., 2008. Strategic market management. John Wiley & Sons.
Aghasafari, H., Karbasi, A., Avazpoor, P., 2021. Analysis of Saffron Production Challenges from the Perspective of Saffron Farmers in Mashhad County. J. Saffron Res. 9 (1), 161-167. [In Persian with English Summary].
Baum, J.A., Calabrese, T., Silverman, B.S., 2000. Don't go it alone: Alliance network composition and startups' performance in Canadian biotechnology. SMJ. 21, 267-294.
Bose, D.C., 2010. Modern marketing: Principles and practice. PHI Learning Pvt. Ltd.
Bresser-Pereira, L.C., 2008. The Dutch disease and its neutralization: a Ricardian approach. BJPE. 28, 47-71.
Charmaz, K., 2014. Constructing grounded theory. sage.
Corbin, J., Strauss, A., 2014. Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage publications.
Corbin, J., Strauss, A.L., Strauss, A., 2015. Basics of qualitative research. sage.
Creswell, J.W., Poth, C.N., 2017. Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
Daft, R. L., 2001. Essentials of organization theory and design, South Western Educational Publishing.
FAO, 2015. Retrieved January 17, 2021, from http://www.fao.org/3/a-i5130e.pdf
Ghodoosi, M., Mohtashami, T., Motavalli Habibi, M., Sheddati, S., 2016. Identification and Prioritization of Marketing Mix Elements Affecting the Export of Saffron from the Perspective of Experts.
Golmohammadi, F., 2019. Saffron as a Main Cash, Medical and Resistive Plant for Sustainable Economy and Livelihood of Rural People in Dried Regions of Iran. BSJ Agri. 2, 156-163.
Goulding, C., 2002. Grounded theory: A practical guide for management, business and market researchers. Sage.
Guba, E.G., Lincoln, Y.S., 1994. Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research 2, 105.
Kalantari, K., Asadi, A., Mirjalali Filabi, M., 2021. Analysis of Saffron Production Challenges from the Perspective of Saffron Farmers in Mashhad County. J. SAFFRON RES.. 9 (1), 177-193. [In Persian with English Summary].
Kashefi, M., Mohammadi, H., Abolhasani, L., 2019. Effect of Marketing Strategies on Export Performance of Agricultural Products: The Case of Saffron in Iran. JAST. 21.
Keller, K.L., Parameswaran, M., Jacob, I., 2011. Strategic brand management: Building, measuring, and managing brand equity. Pearson Education India.
Khaki, G.R. 2017. Grounded Theory Research Method in Management (Dissertation Approach). Fuzhan Publications, Tehran. [In Persian].
Khamseh, H.M., Jolly, D.R., 2008. Knowledge transfer in alliances: determinant factors. JKM.
Kotler, P., K. L. Keller, et al. (2019). Marketing management, Pearson UK.
Laforet, S., 2010. Managing brands: A contemporary perspective. McGraw-Hill Higher Education.
Masoomzadeh Zavareh, A., Ebrahimi, A., Shamsi, J., and Dehbavi, K. 2013.Operational plan of Iran Saffron's Branding. J. Saffron Agron. & Technol. 1(2): 39-68. [In Persian with English Summary].
Mohammadi, H., Alizadeh, P., Saghaian, S., 2018. Prioritization of Expanded Marketing Mix in Different Stages of the Product Life Cycle: The Case of Food Industry.
Newmeyer, C.E., Venkatesh, R., Ruth, J.A., Chatterjee, R., 2018. A typology of brand alliances and consumer awareness of brand alliance integration. Marketing Letters 29, 275-289.
Porter, M.E., 2008. Competitive strategy: Techniques for analyzing industries and competitors. Simon and Schuster.
Rostamzadeh, Z., Rafiee, H., Kazem Pour, A., Aminizadeh, M., 2021. Investigating Iran's Saffron Virtual Land Exports to Business Partners: An Important Policy Analysis. J. SAFFRON RES.. 9 (1), 147-160. [In Persian with English Summary].
Seppälä, M., 2004. A model for creating strategic alliances. A Study of Inter-firm Cooperation in the North European ICT Sector. Svenska handelshögskolan.
Song, M., Droge, C., Hanvanich, S., Calantone, R., 2005. Marketing and technology resource complementarity: An analysis of their interaction effect in two environmental contexts. SMJ. 26, 259-276.
Speziale, H.S., Streubert, H.J., Carpenter, D.R., 2011. Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative. Lippincott Williams & Wilkins.
Strauss, A., Corbin, J., 1998. Basics of qualitative research techniques. Sage publications Thousand Oaks, CA.
Trade Map, 2016. Retrieved May 15, 2021, from https://www.trademap.org
UNIDO, 2016. Retrieved May 15, 2021, from https://www.unido.org/
Wyeth, P., Malik, N., 2008. A strategy for promoting Afghan saffron exports. Report. Afghanistan: ICARDA and Washington State University.
Yang, H., Zheng, Y., Zhao, X., 2014. Exploration or exploitation? Small firms' alliance strategies with large firms. SMJ. 35, 146-157.