نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه

3 استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

4 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

چکیده

بخش عمده منابع آب استحصالی دشت زاوه- تربت‌حیدریه در استان خراسان­رضوی، از طریق چاه بوده و آب‌های استحصالی عمدتأ در بخش کشاورزی مورد مصرف قرار می­گیرد. افت شدید در سطح آب زیرزمینی این دشت در چند سال اخیر، توجه به رویکرد مدیریت تقاضا در بهره­برداری از این منابع آبی را ضروری ساخته است. در این راستا، این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت زعفران­کاران برای استفاده از آب­های زیرزمینی با استفاده از روش ارزش­گذاری مشروط و الگوی دومرحله­ای هکمن می­پردازد. اطلاعات مورد نیاز با روش نمونه­گیری خوشه­ای دومرحله­ای و تکمیل پرسشنامه از 122 زعفران­کار در سال 1394 جمع آوری شده است. نتایج نشان می­دهد میانگین تمایل به پرداخت زعفران­کاران برای آب­های زیرزمینی برابر با 226230 ریال به ازای هر ساعت آب (برای یک چاه با متوسط دبی 25 لیتر بر ثانیه) است. در مرحله اول الگوی هکمن مشخص شد، متغیرهای تحصیلات، سطح زیرکشت زعفران و نسبت درآمد زعفران به درآمد سالیانه کشاورز تأثیر مثبت و معناداری بر تمایل به پرداخت زعفران­کاران دارند و در مرحله دوم الگوی هکمن، متغیر سن تأثیر منفی و معنادار و متغیرهای تحصیلات کشاورز و میزان عملکرد زعفران تأثیر مثبت و معنا­داری بر این امر دارند. 

کلیدواژه‌ها

Abaspour, M.,  Etabi, F., 2001. Environmental crisis and sustainable development planning in Iran. Proceedings of First National Conference of Environmental Crises, 26-28 December. Islamic Azad University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. [In Persian].
Amemyia, T., 1985. Advance econometrics. 1st ed. Harvard University press. Cambridge, Massa Chusetts.
Asgari, A.,  Mehregan, N., 2001. Estimation of visitor’s willingness to pay for cultural heritage using CVM: Ganjnameh Hamedan. J. Eco. Res. 1, 93- 115. [In Persian].
Baidoo, I., Ramatu, M. A., Asuming-Brempong, S., Oser-Akoto, I., Asante, F. A., 2013. Willingness to pay for improved water for farming in the upper east region of Ghana. Greener J. Agri. Sci. 4, 271-279.

Baghestani, M., Zibaei, M., 2010. Measuring farmer’s willingness to pay for underground water in Ramjerd region: application of CVM. J. Agri Econ. 4(3), 41-64. [In Persian].

Batman, I. J., Willis, K. G., Garrod, G. D., Langford, I., Turner, R. K., 1992. Recreation and environment preservation value of the Norfolk Broads:  contingent valuation study. Report to the National River Authority, London.
Fattahi, A., Yazdani, S., Hosseini, S., Sadr, K. 2010. Recreational valuation of groundwater of plain Yazd- Ardakan. Iranian J. Agri. Econ. & Dev. 2-42(2), 153-162.
Fattahi, A., Yazdani, S. 2011. The estimated economic value of groundwater in arid biome agriculture (case study: pistachio’ farmer plain of Yazd-Ardakan). Arid Biome. 1(3), 84-76.
Gayarti, A., Barbier, E., 2000. Valuing groundwater recharge through agricultural production in the Hadejia-Nguru Westland in northern Nigeria. J. Agri. Eco. 22, 247-259.
Green, W.H., 2003. Econometric Analysis. 5nd Ed. MCMillan press, New York.
Hamilton, L.C., 2006. Statistics with STATA (Updated for Version 9.0). Thomson Brooks/Cole, P, 216.
Heckman, J.J., 1976. The common structure of statistical models of truncation, sample selection and limited dependent variables and a sample estimator for such models. Ann. Econ. & Soc. Meas. 5, 475- 492.
Hoseini Milani, M., 1994. Overdraft of groundwater resources and its effects. p. 91- 98. Proceedings of the National Conference of groundwater resources, Tehran, Iran.
Javan, J.,  Falsoleyman, M., 2008. The water crisis and necessity of attention to agricultural water productivity in dry areas, case study: Birjand plain. J. Geog. & Dev. 6(11), 115- 138. [In Persian].
Khalghe Zekrabad, Z., Mohammadzadeh, H., Naseri, H. R., Nazari, R., 2012. Groundwater flow system simulation of Zaveh-Torbat-e Heydarieh using MODFLOW code. Sixteenth Congress of Geology of Iran, 4-6 September, Faculty of Shiraz. [In Persian].
Lee, C., 1997. Valuation of nature-based tourism resources using dichotomous choice contingent valuation method. J. Tourism Manage. 18(8), 587-591.
Lindgren, A., 1999. The value of water: a study of the Stampriet aquifer in Namibia. Thesis for M.Sc degree. Department of Economics, Umea University.
Regional Water Company, 2013. Studies report on integrated management of Torbat Heydarieh water resources., 2012-2013. Khorasan Razavi Regional Water Company, Torbat Heydarieh.
Shaeri Karimi, A., 2014. Factors affect farmers willing to pay for underground water in Ramhormoz city. Thesis for M.Sc degree in agriculture. Azad university of Marvdasht.
Sutherland, R. J., Walsh, R. G., 1985. Effect of distance on the preservation value of water quality. J. Land Econ. 61(3), 281- 291.
Tang, Z., Nan, Z., Liu, J., 2013. The Willingness to pay for irrigation water: a case study in North West China. J. Global Nest. 1, 76-84.
Venkatachalam, L., 2004. The contingent valuation method. Environ. Impact Assess. Rev. 24, 89-124.
Yin, Z., Yunlong, C., 1996. Using contingent valuation method to value environmental resources: a review. J. Ecol. Economics. 40, 243-253.
Zolfaghari, S., 2011. The tendency farmers to pay of water fees in the city of Bijar. p. 104-111. Proceedings of 5th Iran Water Resources Management Conference, 18-19 February, Tehran. [In Persian].