نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1-استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل

2 2-دانشجوی کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه زابل

چکیده

با عنایت به اینکه تولید زعفران بار مالی و تخصصی چندانی برای روستاییان ندارد و قیمت بسیار بالای آن می‌تواند زمینه مناسبیرا برای کسب درآمد در نواحی روستایی ایجاد نماید، تحقیق حاضر با هدف واکاوی نقش زعفران در اشتغال‌زایی خانوارهای روستایی انجام گردیده است.این پژوهشبه روش توصیفی‌– تحلیلی انجام شده است. مطالعات میدانی تحقیق، در سطح روستا و خانوار صورت گرفته است. با توجه به تعداد کل خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه و استفاده از فرمول کوکران، 355 خانوار زعفران‌کار به عنوان حجم نمونه خانوار محاسبه گردید.برای اجرای تحقیق، ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدید­های اولیه میدانی، طیف گسترده­ای از شاخص‌ها، متناسب با شرایط روستاهای مورد مطالعه تعیین گردید. سپس جمع­آوری داده­ها براساس شاخص­های انتخابی و با استفاده از پرسشنامه‌های روستا و خانوار انجام شده است. در این تحقیق، روایی ابزار اندازه‌گیری(پرسشنامه‌ها)، توسط اساتید دانشگاه، کارشناسانو مدیران توسعه روستاییمورد تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه‌ها نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت.برای تجزیه و تحلیل داده­ها نیز از تحلیل‌های آماری و فضایی و نرم‌افزارهای Expert choice، SPSS و ArcGIS استفاده گردید. یافته­های پژوهش مؤید آن است که تولید زعفران در بهبود سطح اشتغال‌ روستاهای دهستان رشتخوار تأثیر شگرفی دارد و این امرباعث تقویت انگیزه ماندگاری خانوارهای ساکن در این دهستان شده است. لذا با اتخاذ راهبردهای مناسب، بایستی زمینه لازم برای تولید بیشتر زعفران در این روستاها را فراهم نمود.  

کلیدواژه‌ها

Afrakhteh, H., Hajipour, M., Gourzin, M., 2014. The situation of sustainable agricultural development in Iran development plans case: five-year plans after the revolution, Journal of the macro and strategic policies, Vol.1, No.1, PP. 43-62. [In Persian with English Summary].
Aghaei, M., Rezagholizadeh, M., 2011. Iran's comparative advantage in production of saffron. Journal ofeconomics and agriculture development, Volume 25, No.1, PP.121- 132. [In Persian with English Summary].
Akbarzadeh, J., 2003. Factors affecting the export of Iranian saffron, Master's thesis, field Agronomy, University of Zabol. [In Persian with English Summary].
Amini, A.R., Falihi, N., 1998. Check of investment in agriculture. Journal of Planning and Budget, No. 33, PP.95-120. [In Persian with English Summary].
Anonymous, 2006. Winning back saffron market. Iran Daily Newspaper, Mon, Jan 23. ]Available on WWW:URL:http://www.iran-daily.com/1384/ 2482/html/pdf.htm[
Deller, S., Sumathi, N.R., Marcouiller, D., 1993. Regional Economic Models for the State of Wisconsin: An Application of the MicroIMPLAN Modeling System, Center for Community Economic Development.
Ebrahimi, A., 2009. Role of Saffron Production in Rural Economy) Case Study: Zaveh Rural district in Zaveh County(, M.A. Thesis of Faculty of Humanity Sciences, Ferdowsi University of Mashhad. [In Persian].
Esmaeilpour, A., Kardovani, P., 2010. Role of Agricultural Products, especially Saffron in Rural Development of Kashmar County (A Case Study: BalaVelayat Rural district), Sarzamin Geographical Quarterly, Vol. 7, No. 26, PP. 31-51. [In Persian with English Summary].
FalSoleiman, M., Sadeghi, H.,  Gholami, Z., 2013. Investigation of Socio-Economic Effects of Strategic Products on Rural Development, Geographical Studies of Arid Areas Journal, Vol. 3, No. 12, PP. 41-63. [In Persian with English Summary].
Farahani, H., Javani, K., Karami Dehkordi, E., 2012. Socio-Economic Stability Analysis of Saffron Production and its Effects on Rural Development (A Case Study: BalaVelayat rural district of Torbat Heydarie County), Journal of Space Economic and Rural Development, Vol. 1, No. 2, PP.95-112.  [In Persian with English Summary].
Iran Customs Administration, 2014. Agricultural statistics, Tehran. (In persian).
Jihad-e-Agriculture Management of Roshtkhar County, 2013. The report of the situation of Saffron cultivationin Roshtkhar County.
Jihad-e-Agriculture Organization of Khorasan Razavi province, 2012. Report on agronomic research for saffron. (In Persian).
Kamyabi, S., Habibi Nokhandan, M., Rouhi, A., 2014. Investigation of Impact of Climatic Factors Affecting the Cultivation of Saffron by using Analytical Hierarchy Process (AHP) (A Case Study: Rural Areas of Roshtkhar County), Journal of Saffron Agronomy and Technology, Vol. 2, No. 1, PP.75-90. [In Persian with English Summary].
Karim, M.H., Safdarinahad, M., Amjadipour, M., 2014. Agricultural Development and Resilience Economy as an Alternative for Oil, Strategic and MacroPolicy Quarterly, Vol. 2, No. 6, PP.103-127. [In Persian with English Summary].
Khorasan Razavi Governorship, 2015. State Divisions of Roshtkhar County. [In Persian].
Kouchaki, A., 2013. Saffron Agricultural Studies in Iran: Past Trends and Future Perspective, Journal of Saffron Agronomy and Technology, Vol. 1, No. 2, PP. 3-21. [In Persian with English Summary].
Lau, L.J., Yotopoulos, P.A., 1972. Profit supply and factor demand functions". American Journal of Agricultural Economics, Vol.1, No. 54, PP. 11-18.
Malczewski, J., 1999. GIS and multicriteria decision analysis, john wiley and sons INC, Newyork.
Masomzadeh Zavareh, A., Ebrahimi, A., Shamsi, J., Dehnavi, K., 2013. Operationalizing Plan for Iran’s Saffron Product, Journal of Saffron Agronomy and Technology, Vol.1, No. 2, PP. 39-68. [In Persian with English Summary].
Mousavi, N., Yazdani, S., Rezaie, M.R., 2009. Effects of globalization on agricultural export: case study of saffron, journal of agricultural economics research, Volume 1, No.2, PP.43-60. [In Persian with English Summary].
Nikoui, A.R., Bagher, A.A.GH., Soleymanipour, A., Shirvanian, A.A.R., Zare, Sh., Nemti, A., Ebrahimian, H.R., 2007. Investigation of sugar beet employment value In Iran, Journal of sugar Beet, Vol. 23, No. 1,  PP. 93-108.[In Persian with English Summary].
Rezapour, S., Mortazavi, S.A., 2010. Studying globalization impact on export demand and supply of saffron, Journal of agricultural economics, volume 4, No.3, PP. 153-169. [In Persian with English Summary].
Sabour Bilandi, M., Vadiei, A., 2007. Economic Analysis of Saffron and its Effects on Farmers' Income, Sixth Conference of Agricultural Economics, Ferdowsi University of Mashhad. [In Persian].
Sadeghi, B. 2008. Strengthening the bases of sustainable saffron cultivation in Iran, Jihad-e-Agriculture Organization of Khorasan Razavi province. (In Persian).
Sadeghi, B. 2012. Effect of corm weight on Saffron flowering, 4th International Saffron Symposium, Kashmir,India.
Salami, H., Ansari, V., 2009. The Role of Agriculture in Job Creation and Income Distribution: A path Decomposition Analysis, Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, Vol. 2, No. 40, PP. 1-20.[In Persian with English Summary].  
Shahvali, A., 2004. The effects of monetary policies and fiscal of government investment and export of value added in agriculture, Master's of agriculture economic, college of agriculture, Shiraz University. [In Persian with English Summary].
Taghdisi, A., Jamini. D., Moradi, N., 2012. Investigation of Employment and Unemployment Trend in Sahneh County during 1996-2006, Spatial Planning Journal, Vol. 1, No. 3, PP. 81-106. [In Persian with English Summary].