نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار آزمایشگاه تحقیقاتی شیمی آلی،گروه شیمی، دانشگاه بیرجند

2 دانشجوی گرایش فیتوشیمی آزمایشگاه تحقیقاتی شیمی آلی،گروه شیمی، دانشگاه بیرجند

چکیده

زعفران ادویه‌ای است که از گل‌های گیاه Crocus sativus L. بدست می‌آید و به عنوان یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی شناخته شده است. در این تحقیق استخراج عصاره از گلبرگ و پرچم گیاه زعفران با روش خیساندن و استفاده از امواج فرا صوت با سه حلال آب، اتانول و متانول انجام شد. ابتدا تست‌های کیفی ترکیبات طبیعی بر روی عصاره‌ها انجام شد، سپس میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئید و تانن عصاره­ها به ترتیب با کاربرد روش­های فولین فنل شیکالتو،کلرید آلومینیوم و pvp تعیین شدند. همچنین با استفاده از روش اسپکتروفتومتری میزان آنتوسیانین در پرچم و گلبرگ خشک و منجمد شده زعفران تعیین گردید. اندازه‌گیری عناصر معدنی موجود در گیاه توسط دستگاه جذب و نشر اتمی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. حضور ترکیبات فنلی، آنتوسیانین‌ها، استروئیدها، فیتو استرول‌ها، کربوهیدرات‌ها و تانن‌ها تایید گردید. معین شد که استخراج ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و تانن در حضور آب نسبت به سایر حلال‌ها از راندمان بالاتری برخوردار می‌باشد و همچنین میزان آنتوسیانین‌ها در نمونه منجمد شده و در حضور حلال اتانول زیادتر از نمونه خشک شده می‌باشد. همچنین نشان داده شد که بالاترین مقدار عنصر معدنی مربوط به عنصر پتاسیم وکمترین مقدار مربوط به عنصر منگنز می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

Acar, G., MercanDogan, N., Emin Duru, M., Kıvrak, I., 2010. Phenolic profiles, antimicrobial and antioxidant activityof the various extracts of Crocus species in Anatolia. Afr. J. Microbiol. Res. 4 (11), 1154-1161.
Alabi, D.A., Alausa, A.A., 2006. Evaluation of the Mineral Nutrients and Organic Food Contents of the Seeds of Lablab purpureus, Leucaena leuco cephala and Mucunautilis for Domestic Consumption and Industrial Utilization. J. WJAS. 2 (1), 115-118.
Arirudran, B., Thenmozhi, A., Priyadharshini, P., 2014. Evaluation of preliminary phytochemicals and antioxidant efficacy of Crocus sativus L. J. IJPRD. 5 (12), 1-8.
Balayssac, S., Tref, S., Gilard, V., Malet-Martino, M., Martino, M., Delsuc, M.A., 2009. 2D and 3D DOSY 1H NMR, a useful tool for analysis of complex mixtures: Application to herbal drugs or dietary supplements for erectile dysfunction. J. Pharm. Biomed. Anal. 50, 602–612.
Behnia, M., 1991. Saffron Botany cultivation & Production. University of Tehran publication. 24 p. [In Persian].
Champalal, k.D., Nilakshi, N., Vijay, G.R., 2011. Detailed profile of Crocus sativus. International.Int J Pharm. Bio. Sci.2 (1), 530-540.
Chopra, S.L., Kanwar, J.S., 1991. In Analytical Agricultural Chemistry. Kalyani Publications, New Delhi. 5, 297 p.
Erlei, W., Yongguang, Y., Caina, X., jingbo, L., 2014. Isolation of high-purity anthocyanin mixtures and monomers fromblueberries using combined chromatographic techniques. J. Chromatogr. A.1327, 39-48.
Goli, S.A.H., Mokhtari, F., Rahimmalek, M., 2012. Phenolic Compounds and Antioxidant Activity from Saffron (Crocus sativusL.) Petal. J. Agr. Sci.4 (10), 175-181.
Goupy, P., AbertVian, M., Chemat, F., Caris-Veyrat, C., 2013. Identification and quantification of flavonols, anthocyanins and lutein diesters in tepals of Crocus sativus by ultra-performance liquid chromatography coupled to diode array and ion trap mass spectrometry detections. J. Ind Crops Prod. 44, 496– 510.
Hopkins, W .G. 2008. Introduction to Plant Physiology. University of Western Ontario.
Herbal Pharmacopoeia of India, 2002. Revised new edition, Indian Drug Manufacturers Association, Mumbai. 129 p.
Ivanovic, J., Tadic, V., Dimitrijevic, S., Stamenic, M., 2014. Antioxidant properties of the anthocyanin-containing ultrasonicextract from blackberry cultivar “ˇCaˇcanskaBestrna. J. Ind Crops Prod.53, 274-281.
Karimi, E., Oskoueian, E., Hendra, R., Z.E. Jaafar, H., 2010. Evaluation of Crocus sativusL. Stigma Phenolic and FlavonoidCompounds and Its Antioxidant Activity. J. Molecules, 15, 6244-6256.
Makkar, H.P.S., Bluemmel, M., Borowy, N.K., Becker, K., 1993. Gravimetric determination of tannins and their correlations with chemical and protein precipitation methods. J. Sci. Food Agr. 61,161–165.
Nickhah, E., Khayami, M., Heydari, R., 2010. Effect of some chemicals on stability of anthocyanins from blackberry (Morusnigra). 25 (1), 32-43. [In Persian with English summary]. 
Pal, S.K., Shukla, Y., 2003. Herbal Medicine: Current Status and the Future. Asian Pac. J. Cancer Prev. 4, 281-288.
Prior, R.L., Wu, X., Schaich, K., 2005. Standardized methods for the determination of antioxidant capacity and phenolics in foods and dietary supplements. J Agric Food Chem. 53(8), 3101–3113.
Quettier, D., Gressier, B. Vasseur., J. Dine., T. Brunet., C. Luyckx., M. Cayin., J. Bailleul, F., Trotin, F., 2000. Phenolic compounds and antioxidant activities of buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) hulls and flour. J. Ethnopharmacol. 72(1-2), 35-42.
Sun, J., Zheng, M., Wei, Y., Zhang, P., Geng, W., 2012. Determination of Mineral Elements in Crocus SativusL.by the Method of Microwave Digestion and ICP-OES. ICBEB . 138-140.
Stankovic, M.S., 2011. Total Phenolic Content, Flavonoid concentration and antioxidant activity of Marrubium peregrinum L. extracts. Kragujevac J. Sci. 33, 63-72.
The Ayurvedic Pharmacopoeia of India, 2007. Government of India, Ministry of Health and Family Welfare, Department of Ayurveda, Yoga and Naturopathy, Unani, Siddha and Homeopathy (AYUSH), New Delhi. Part-I, Vol.II, 169 p.
Zargari, A., 1981. Medicinal Plants. University of Tehran Publication. 574 p. [In Persian].