نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند

2 دانشیار گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند

3 دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند

4 دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند.

چکیده

   به منظور بررسی تأثیر روش کاشت و وزن بنه بر عملکرد بنه و گل زعفران آزمایشی در شهر اسفدن بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گل، وزن گل، وزن تر کلاله و خامه، وزن خشک کلاله و خامه، تعداد بنه دختری و وزن بنه دختری بود. سه روش کاشت کپه­ای (سنتی)، نواری و جوی و پشته­ای به عنوان فاکتور اصلی و سه وزن بنه 6 تا 8، 9 تا 11 و 12 تا 14 گرم به عنوان فاکتور فرعی به عنوان تیمار در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که انداره بنه بیشترین تأثیر را بر عملکرد زعفران داشت، بطوری‌که با افزایش اندازه بنه از 6 تا 8 گرم به 9 تا 11 گرم عملکرد گل و عملکرد کلاله و خامه زعفران به ترتیب به میزان 65/161 درصد و 19/176 درصد افزایش یافت و همچنین با افزایش اندازه بنه از 9 تا 11 گرم به 12 تا 14 گرم عملکرد گل و عملکرد کلاله و خامه زعفران به ترتیب به میزان 45 درصد و 47 درصد افزایش داشت. در این آزمایش روش کاشت تأثیر معنی­داری بر عملکرد زعفران نداشت. تعداد بنه دختری و وزن بنه­های دختری تحت تأثیر تیمارهای روش کاشت و وزن بنه قرار گرفتند، به طوری‌که بیشترین تعداد و وزن بنه­های دختری از روش کاشت جوی­پشته­ای و کمترین تعداد بنه دختری از روش کاشت کپه­ای و کمترین وزن بنه­های دختری از روش کاشت نواری در متر مربع حاصل شد و بیشترین تعداد بنه دختری و وزن بنه­های دختری از گروه وزنی 14-12 گرم و کمترین تعداد و وزن بنه­های دختری از گروه وزنی 8-6 گرم در متر مربع حاصل شد. اثر متقابل روش کاشت و اندازه بنه بر عملکرد زعفران معنی­دار نبود و تنها بر تعداد بنه دختری تأثیرگذار بود؛ بطوری‌که اندازه بنه 12 تا 14 گرم در روش کاشت جوی پشته­ای با 8/170 بنه بیشترین تعداد بنه دختری را در متر مربع به خود اختصاص داد؛ در حالی­که اندازه بنه 6 تا 8 گرم در روش کاشت کپه­ای با 89/74 بنه کمترین تعداد بنه دختری را در متر مربع دارا بود. بنابراین، می­توان نتیجه گرفت کهازطریقدرجه­بندیوکاشتبنه­­­های درشتمی­تواندرهمانسالاولبهمحصولیرسیدکهکشاورزانسنتیدرسال سوموبهبعدبهآندستمی­یابندوازاینطریقدروقتومنابعمالیکشاورز صرفه­جوییمی­شود.

کلیدواژه‌ها

 
 
Amirshekari, H., Sorooshzadeh, A., Modaress Sanavy, A., Jalali Javaran, M., 2006. Study ofeffects of root temperature, corm size, and gibberellins’ on underground organs of saffron (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Biology. 19(1), 5-18. [In Persian with English Summary]
Arslan, N., Gürbüz, B., İpek, A., Özcan, S., Sarıhan, E., Daeshian, A.M., Moghadassi, M.S., 2007. The effect of corm size and different harvesting time on saffron (Crocus sativus L.) regeneration. Acta Horticulturae. 739, 113-117.
De-Juan, J.A., Crcoles, H.L., Munoz, R.M., and Picornell, M.R., 2009. Yield and yield components of saffron under different cropping systems. Industrial Crop Production. 30, 212-219
De-maastro, G., Ruta, C., 1993. Relation between corm size and saffron (Crocus sativus L.) flowering. Acta Horticulturae. 344, 512-517.
Gresta, F., Avola, G., Lombardo, G.M., Ruberto, G., 2009. Analysis of flowering, stigmas yield and qualitative traits of saffron (Crocus sativus L.) as affected by environmental conditions.  Scientia Horticulture. 119, 320-324.
Hassanzadeh Aval, F., Rezvani Moghaddam, P., Bannayan Aval, M., Khorasani, R., 2014. Effects of maternal corm weight and foliar application on replacement corm characteristics and flower yield of saffron (Crocus sativus L.) in the first year. Journal of Saffron Research. 2(1): 73-84. [In Persian with English Summary]
Kafi, M., Rashed Mohassel, M.H., Koocheki, A.,  Mollafilabi, A., 2002. Saffron Production Technology and Processing. University of Mashhad, Iran. 276 pp. [in Persian]
Khorramdel,  S.,  Gheshm,  R.,  Amin Ghafori,  A.,  and  Esmaielpour,  B., 2014.  Evaluation of soil texture and superabsorbent polymer impacts on agronomical characteristics and yield of saffron. Journal of Saffron Research. 1(2): 120-135. [In Persian with English Summary]
Koocheki, A., Ganjeali, A., Abbassi, F., 2006. The effect of duration of incubation and photoperiod on corm and shoot characteristics of saffron plant (Crocus sativus L.). Proceedings of the 2nd International Symposium on Saffron Biology and Technology. Mashhad, Iran, 28-30 October, p. 61-70.
Koocheki, A., Najibnia, S., Lalehgani, B., 2009.  Evaluation of saffron yield (Crocus sativus L.) in intercropping with cereals, pulses andmedicinal plants. Iranian Journal of Field Crops Research. 7(1), 163-172. [In Persian with English Summary]
Koocheki, A., Tabrizi, L., Jahani, M., Mohmadabadi, A.A., 2011. Evaluate the effect of corm high density and three planting methods on some of agronomic characteristic of saffron (Crocus sativus L.) and corms behavior. Journal of Horticultural Science. 42(4), 379-391. [In Persian with English Summary]
Koocheki, A., Jamshid Eyni, M., Seyyedi, S.M., 2014. The effects of mother corm size, manure and chem fertilizers on replacement corm criteria and yield of saffron (Crocus sativus L.). Journal of Saffron Research. 2(1): 34- 46. [In Persian with English Summary]
Maghsoodi, S., 2010. Saffron (Agriculture, Industry, Nutrition and treatment). Agricultural Science of Iran, Tehran. 11 pp. [In Persian]
Mashayekhi, K., Soltani, A., Kamkar, B., 2006. The relationship between corm weight and total flower and leaf numbers in saffron. Proceedings of the 2nd International Symposium on Saffron Biology and Technology. Mashhad, Iran, 28-30 October, p. 93-96.
McGipmsey, J.A., 1997. Evaluation of saffron (Crocus sativus L.) production in Newzealand.  Journal of Cropland Horticultural Science. 25, 159-168
Molina, R.V., Valero, M., Navarro, Y.J., Guardiola, L., Garcia-Luice, A., 2005 Temperature effects on flower formation in saffron (Crocus sativus). Scientia Horticulturae. 103, 361-379.
Mollafilabi, A., 2002. Saffron: Production and Processing. Ferdowsi University of Mashhad Publication, Iran. 244 pp. [In Persian]
Mollafilabi, A., 2004. Experimental finding of production and echo physiological aspects ofsaffron (Crocus sativus L.). I International Symposium on Saffron Biology and Biotechnology. Albacete, Spain
Naderi Darbaghshahi, M.R., Khajeh Bashi, S.M.,  Bani Taba, S.A., Dehdashti, S.M., 2008. Effects of method, planting density and depth on the yield and operation duration of agronomic saffron field in Isfahan region. Journal of Seedling and Seed. 24, 643-657. [In Persian with English Summary]
Nassiri-Mahallati, M., Koocheki, A., Boroumand, Z., Tabrizi, L., 2007. Effects of corm size and storage period on allocation of assimilates in different parts of saffron plant (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Agricultural Research. 5(1), 155-165. [In Persian with English Summary]
Negbi, M., Dagan, B., Dror, A., Basker, D., 1989. Growth, flowering, vegetative reproduction and dormancy in the saffron crocus (Crocus sativus L.). Israel Journal of Botany. 38, 95-113
Omid Beigi, R., Ramezani, A., Sadeghi, B., Ziarat Nia, S.M., 2003. Effect of corm weight on saffron yield under Neyshabour climatic conditions. 3rd International Congress in Saffron. Mashhad, Iran. [In Persian]
Pandey, D., Srivastava, R.P., 1979. A note on the effect of the size of corms on the sprouting and flowering of saffron. Progressive Horticulture. 6 (23), 89-92.
Rangahau, M.K., 2003. Growing saffron-the world’s most expensive spice. Crop and Food Research. p. 4-20.
Sadeghi, B., 1993. Effect of corms weight in Collect the flowers of saffron. Iranian Industrial and Scientific Research Book Agency, Khorasan Center. [In Persian]
Torabi, M., Sadeghi, B., 1994. Pattern of nutrient changes in leaf and corm of saffron during growth period. Abstract of the second National Symposium on saffron and Medicinal plants. 8-9 November, Gonabad, Iran.  [In Persian]