نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

3 دانشجوی دکتری منابع آب، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

4 دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

چکیده

با توجه به سطح زیر کشت و میزان تولید زعفران در کشور و به ویژه در استانهای خراسان و نیاز روز افزون به تولید علوفه، استفاده بهینه از بقایای علوفهای این گیاه میتواند نقش مهمی در تأمین بخشی از نیاز علوفه دامها در این استانها داشته باشد. تحقیق حاضر به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و تجزیهپذیری شکمبهای ماده خشک بقایای علوفهای زعفران عملآوری شده با قارچ صدفی پلوروتوس فلوریدا به روشهای درون کیسهای و آزمون تولید گاز در آزمایشگاه تغذیه دام دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند با 2 تیمار و بر مبنای آزمون مقایسه دو میانگین )تی استیودنت( انجام شد. به این منظور، بقایای علوفهای زعفران در اواخر مرحله رکود گیاه برداشت و با قارچ پلوروتوس فلوریدا عملآوری گردید. نتایج بر مبنای آزمون مقایسه دو میانگین )تی استیودنت( و با استفاده از نرمافزار آماری - SAS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که فرآیند عمل آوری با قارچ، موجب کاهش معنیدار ماده خشک، فیبر نامحلول در شوینده خنثی و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی و افزایش معنیدار پروتئین خام بقایای علوفهای زعفران شد )مقادیر ماده خشک، پروتئین خام، فیبر نامحلول در شوینده خنثی، فیبر نامحلول در شوینده اسیدی و خاکستر ، نمونه ها قبل از عمل آوری به ترتیب 9/93، 6/6، 9/45، 0/38 و 2/5 درصد ماده خشک و پس از عملآوری به ترتیب7/67، 8/14، 2/28، 7/26 و 7/6 درصد ماده خشک بود(.  عمل آوری سبب افزایش معنیدار فراسنجههای تجزیهپذیری ماده خشک در شکمبه شامل بخش سریع تجزیه، بخش کند تجزیه و ثابت نرخ تجزیه شد. همچنین عملآوری بقایای زعفران سبب افزایش معنیدار تولید گاز حاصل از بخش با پتانسیل تجزیهپذیری، انرژی قابل متابولیسم، قابلیت هضم ماده آلی و غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر شد. به طور کلی، به نظر میرسد که عملآوری با قارچ صدفی پلوروتوس فلوریدا باعث بهبود ارزش غذایی بقایای زعفران شد.

کلیدواژه‌ها