نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت- دانشکده علوم زراعی- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری- ساری - ایران

2 گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

3 گروه زراعت، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

4 گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری،

چکیده

پژوهش حاضر جهت بررسی اثر وزن­های مختلف بنه مادری و عمق­های مختلف کاشت بر تولید بنه و عملکرد زعفران بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری طی شهریور 1398 تا آذرماه 1399 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل سه گروه وزنی بنه مادری (گروه ریز 2±4 گرم، متوسط 2±10 گرم و درشت 2±15 گرم) و دو عمق کاشت (10 و 15 سانتی­متر) بود. صفات مورد مطالعه شامل: تعداد و عملکرد بنه­های دختری، تعداد جوانه، تعداد و عملکرد گل و عملکرد کلاله خشک زعفران بود. نتایج تجزیه واریانس داده­ها حاکی از تاثیر معنی­دار اثر وزن بنه مادری بر کلیه صفات بود. تغییر عمق کاشت نیز تاثیر معنی­داری بر کلیه صفات اندازه­گیری شده بجز عملکرد کل بنه‌های دختری داشت. اثر متقابل وزن بنه مادری و عمق کاشت تاثیر معنی‌داری بر صفات تعداد و عملکرد کل بنه­های دختری­، عملکرد بنه­ های دختری زیر 4 گرم، تعداد و عملکرد بنه­های دختری 8-4 گرم داشت و برای سایر صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که بالاترین تعداد بنه­های دختری و عملکرد کل بنه­های دختری به ترتیب با 485 بنه در متر مربع و 3/2435 گرم در متر مربع مربوط به تیمار کاشت بنه­های مادری درشت بود؛ اما اختلاف معنی­داری بین این صفات در دو عمق کاشت برای بنه درشت مشاهده نشد. کمترین عملکرد کل بنه­های دختری مربوط به تیمار کاشت بنه­های مادری ریز در عمق 10 سانتی‌متر برابر با 7/1488 گرم در متر مربع بود. شایان ذکر است که کاهش عمق کاشت زعفران از 15 به 10 سانتی­متر باعث افزایش تعداد جوانه­های جانبی در بنه­های دختری شد. میانگین وزن بنه دختری تولید شده در این آزمایش (بین 72/4 تا 37/5 گرم) تا حدود دو برابر بیشتر از مقدار تولید شده در مناطق خشک (منتشر شده در مقالات علمی) بود. نتایج نشان داد که کشت زعفران بصورت یک‌ساله در منطقه دشت ساری و با اولویت تولید بنه مرغوب و استفاده از این بنه­ها در مناطق زعفران­خیز و یا شرایط هواکشت، می­تواند مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

Aghhavani Shajari, M., Rezvani Moghaddam, P., Koocheki, A.R., Fallahi, H. R., & Taherpour Kalantari, R. (2015). Evaluation of the effects of soil texture on yield and growth of saffron (Crocus sativus L.). Journal of Saffron Agronomy & Technology, 2(4): 311-322. [In Persian].
Agricultural Jihad of Mazandaran Province. 2019. Available at Web site https://jkmaz.ir.
Amirnia, R., Bayat, M., & Tajbakhsh, M. (2014). Effects of nano fertilizer application and mother corm weight on flowering at some saffron (Crocus sativus L.) ecotypes. Turkish Journal of Field Crops, 19(2): 158-168.
Ansaryan Mahabadi, Sh., Alahdadi, I., Ghorbani Javid, M., & Soltani, E. (2019). Effect of corm priming with salicylic acid and mother corm weight on flowering and qualitative characteristics of saffron stigma. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 7(1): 41-53. [In Persian].
Behdani, M. A. & Fallahi, H. R. (2015). Saffron (Crocus sativus L.): Technical Knowledge Based on Research Approaches. University of Birjand. [In Persian].
Esmi, R. (2018). Physiological and morphological study of saffron corm and flower in response to irrigation methods, different corm size and cow manure. (Ph.D. thesis). Ferdowsi University of Mashhad, Iran.
Esmi, R., Rezvani Moghaddam, P., Koocheki, A., & Ahmadian, A. (2019). Effects of mother corm weight and cow manure on saffron flower and corm yield. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 6(4): 445-460. [In Persian].
Khavari, A., Behdani, M.A., Zamani, G.R., & Mahmoodi, S. (2016). Effects of planting methods and corm weight on corm and flower yield of saffron (Crocus sativus L.) in Qaenat region. Journal of Saffron Research, 4(1): 120-133. [In Persian].
Koocheki, A. & Seyyedi, S. M. (2015). Phonological stages and formation of replacement corms of saffron (Crocus sativus L.) during growing period (Review). Journal of Saffron Research, 3: 134-154. [In Persian].
Koocheki, A. R., Siyahmarguii, A., Azizi, K., & Jahani, M. (2011). The effect of high density and depth of planting on agronomic characteristic of saffron (Crucus sativus L.) and corms behavior. Journal of Agroecology, 3(1): 36-49. [In Persian].
Moallem Banhangi, F., Rezvani Moghaddam, P., Asadi, Gh.A. & Khorramdel, S. (2019). Effects of different amounts of corms and planting depths of corms on flower and corm yield of saffron (Crocus sativus L.). Journal of Saffron Agronomy & Technology, 7(1): 55-67. [In Persian].
Moein Rad, H., Mollafilabi, A. & Sayyadi, M. (2018). Effects of Field Age, Mother Corm Weight and Ecotype on Flower Corm Yield and Quality Traits of Saffron (Crocus sativus L.). Journal of Saffron Research, .8(1): 55-69.  [In Persian].
Mollafilabi, A. (2014). The effect of new agricultural technologies on the characteristics of growth, yield, yield components of saffron flower and corm (Ph.D. thesis). Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
Nassiri-Mahallati, M., Koocheki, A., Boroumand Rezazadeh, Z., & Tabrizi, L. (2007). Effects of corm size and storage period on allocation of assimilates in different parts of saffron plant (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 5(1): 155-166. [In Persian].
Razavian, M., Rezvani Moghaddam, P., & Asadi, GH.A. (2019). Evaluation of saffron flower and corm yield affected by different mother corm weight and sowing depth. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 7(2): 155-170. [In Persian].
Rezvani-Moghaddam, P., Khorramdel, S., Aminghafori, A., Shabahang, J., & Asadi, G.A. (2012). The effects of mushriimcompost rate and corm density on corm yield and stigma yield of saffron (Crocus sativus L.). The 4th International Saffron Symposium. October, 22-25. Kashmir, India.
Sadat Moslemi, F., Vaziri, A., Sharifi, G., & Gharechahi, G. (2021). The effect of salt stress on some secondary metabolites of saffron. Journal of Plant Research. 34(1): 263-274.
Sadeghi, S.M., Dehnadi-Moghaddam, G., & Dooroodian, H. (2014). Evaluation of effects of date, depth and corm sowing distance on corms growth and stigma yield of saffron (Crocus sativus L.) in Langarood, Guilan province. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 3(2): 137-144. [In Persian].
Saeidi Aboueshaghi, R., Omidi, H., & Bostani, A. (2022). Effect of chicken manure and chemical fertilizers on some morphological characteristics and flowers production and replacement corm of saffron (Crocus sativus L.) under irrigation regimes. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 10(1): 19-39. [In Persian].
Sahabi, H. & Moallem Banhangi, F. (2022). Evaluation the impact climatic parameters on flowering behaviour and yield of saffron (Crocus sativus L.) in Razavi and Southern Khorasan provinces. Journal of Saffron Agronomy & Technology, 9(4): 357-373. [In Persian].
Shariatmadari, Z. (2018). Physiological and morphological study of saffron corm and flower in response to different irrigation frequency, corm size, organic and NPK fertilizers (Ph.D. thesis). Ferdowsi University of Mashhad, Iran.
Sharifi, H., Nabipour, Z., & Tavakkoli Kakhki, H. R. (2021). Evaluation the effect of compensatory behavior of planting density, mother corm weight and planting depth on vegetative characteristics and yield of saffron (Crocus sativus L.). Journal of Saffron Agronomy & Technology, 9(3): 227-248. [In Persian].