نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، بخش مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

امروزه فناوری­اطلاعات و تجارت­الکترونیکی نقش مهمی در ورود موفق به بازار خارجی و افزایش کارایی و اثربخشی صادرات محصولات کشاورزی از جمله زعفران دارد. بنابراین، مطالعه حاضر باهدف بررسی نقش قابلیت‌های بازاریابی اینترنتی شرکت‌های فعال در صنعت زعفران برافزایش قابلیت‌های صادراتی و ارتباطات بین‌الملل این شرکت‌ها به انجام رسید. این پژوهش از حیث ماهیت، کمی، از منظر هدف کاربردی و از منظر روش، توصیفی و همبستگی است. بدین ترتیب از میان جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل کسب‌وکارهای منتخب فعال در بخش صادرات زعفران (170 شرکت) است، با استفاده از رابطه کوکران150 نمونه به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش گردآوری داده‌ها در این پژوهش، روش میدانی بود. بر اساس مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش مدل مفهومی طراحی گردید. متغیرهای مدل این پژوهش شامل قابلیت‌های بازاریابی اینترنتی، دسترسی به اطلاعات، گرایش استراتژیک بین‌الملل، دانش تجربی شرکت، قابلیت‌های ارتباطات بین‌الملل و قابلیت‌های بازاریابی صادرات زعفران است که با استفاده از پرسشنامه در سال 1398 مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از مدل­سازی روابط ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS20 و Smat-PLS2 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد قابلیت‌های بازاریابی اینترنتی بر دسترسی به اطلاعات و دانش تجربی شرکت تأثیر معنی‌داری دارد، همچنین دسترسی به اطلاعات بر گرایش استراتژیک بین‌الملل و قابلیت‌های ارتباطات بین‌الملل تأثیرگذار است، گرایش استراتژیک بین‌الملل بر قابلیت‌های ارتباطات بین‌الملل و قابلیت‌های بازاریابی صادرات زعفران تأثیر معنی‌داری دارد و در نهایت دانش تجربی شرکت بر قابلیت‌های بازاریابی صادرات تأثیر معنی‌داری دارد. از آنجایی آگاهی از نیاز بازار جهانی زعفران از مهم‌ترین الزامات ورود به بازار خارجی است. لذا شرکت‌های فعال در این صنعت جهت دسترسی به اطلاعات بازارهای بین‌المللی باید از تحقیقات بازاریابی استفاده کنند. همچنین شرکت‌های صادراتی باید با برنامه‌ریزی تبلیغاتی در راستای شناساندن زعفران ایرانی اقدامات گسترده‌ای انجام دهند. در این راستا انجام تبلیغات آنلاین و همچنین تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نقش مهمی را در برندسازی این محصول در سطح جهان ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

Aspelund, A., & Moen, O. (2004). Internationalization of small high-tech firms: the role of information technology. Journal of Eeromarketing, 13(2), 85-105.
Bagozzi, R., & Youjae, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models.  Journal of the Academy of Marketing Science, 16 (1),74-94.
Balabanis, G., Theodosiou, M., & Katsikea, E.S. (2004). Guest editorial export maketing: developments and a research agenda. International Marketing Review, 21 (4/5), 353-377.
Eigharloo, M., & Ardevan, B. (2014). Investigating the role of internet marketing in introducing new markets with an emphasis on virtual tourism (Qeshm case study). Persian Gulf Cultural and Political Studies, 2 (4), 109-134. [In Persian].
Fornell, C., & Larcker, D. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error.  Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
Gibbs, J. L., & Kraemer, K. L. (2004). A cross‐country investigation of the determinants of scope of e‐commerce use: an institutional approach. Electronic markets, 14(2), 124-137.
Glavas, C., & Mathews, S. (2014). How international entrepreneurship characteristics influence Internet capabilities for the international business processes of the firm. International Business Review, 23(1), 228–245.
Grinstein, A. (2008). The relationships between market orientation and alternative strategic orientations A meta-analysis, European Journal of Marketing, 42(1-2), 115-134.
Hajipour, B., Jafarizadeh, F., & Rahimi, F. (2016). The effect of strategic orientation and marketing capabilities on export performance. Business Management Perspective. 22(1), 105-87. [In Persian].
Hamill, J., & Gregory, K. (1997). Internet marketing in the internationalisation of UK SMEs. Journal of Marketing Management, 13(1-3), 9-28.
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in International Marketing, 20(1), 277- 320.
Kalantari, K., Asadi, A., Mirjalali Filabi, M., & Lavaei Adaryani, R. (2021). Analysis of saffron production challenges from the perspective of saffron farmers in Mashhad county. Journal of Saffron Research, 9(1),177-193. [In Persian].
Konjkav Monfared, A.R., Hedayati, M., & Forghani Elahabadi, F. (2021). The effect of dynamic export capabilities of khorasan saffron on competitive advantage and performance with emphasis on export knowledge. Journal of Agricultural Economics and Development, 34(4), 447-461. [In Persian].
Kumar, V., Jones, E., Venkatesan, R., & Leone, R.P. (2011). Is market orientation a source of sustainable competitive advantage or simply the cost of competing? Journal of Marketing, 75(1), 16-30.
Mathews, S., Bianchi, C., Perks, K. J., Healy, M., & Wickramasekera, R. (2015). Internet marketing capabilities and international market growth. International Business Review, 25(4), 820-830.
Mohammadzadeh Asl., N., & Hamdi, F. (2012). A study of factors affecting Iran's non-oil exports with emphasis on globalization, Financial Economy, 6(21), 9-32. (In Persian)
Mojtabai, M. (2011). Management on Saffron World Trade, Mazraedaran Monthly. 7(1), 84-99. [In Persian].
Morgan, N. A., Vorhies, D. W., & Mason, C. H. (2009). Market orientation, marketing capabilities, and firm performance. Strategic Management Journal, 30(8), 909–920.
Mosala poor, H., & Tahan, M. (2019). Barriers and Problems of Exporting Saffron and Barberry and Providing Solutions for Export Expansion (Case Study: South Khorasan Province). Journal of Saffron Research, 7(1), 83-97. [In Persian].
Ngo, L. V., & O'Cass, A. (2012). In search of innovation and customer-related performance superiority: The role of market orientation, marketing capability, and innovation capability interactions. Journal of Product Innovation Management, 29(5), 861–877.
Noorollahi, S., Kafashpour, A., & Haddadian, A. (2012). Investigating the effect of marketing capabilities on market interaction through the variable of creating superior value for the customer in the food industry of Toos industrial town of Mashhad. The 2nd National Conference on Modern Management Sciences in Golestan Province. [In Persian].
Peasants, H., & Jadidi, N. (2016). The Impact of Strategic Trends on Specialized Marketing Capabilities in Small and Medium Enterprises, First International Conference on Management, Economics, Accounting and Educational Sciences, Future-Building Scientific Research and Consulting Company. (In Persian)
Petersen, B., Welch, L. S., & Liesch, P. W. (2002). The Internet and foreign market expansion by firms. Management International Review, 42(2), 207–221.
Pezeshkirad, Gh., & Feali, S. (2010). Challenges and solutions for the processing, marketing and export of saffron: application of delphi method. Agricultural Economics, 4 (1), 137-157. [In Persian]
Qarloo, M., & Ardavan, B. (2016). Investigating the role of internet marketing in creating new markets with emphasis on virtual tourism (Qeshm case study). Persian Gulf Cultural and Political Studies, 2(4), 109-134. [In Persian].
Rahimnia, F., Kafashpour, A., & Pourreza, M. (2011). Strategic orientation and marketing capabilities. Journal of Strategic Management Studies, 12(1), 145-16. [In Persian].
Sadeghloo, T. (2019). Analyzing the factors affecting th