نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

گردشگری کشاورزی می­تواند به عنوان یکی از عرصه­ های تنوع­ بخشی به اقتصاد روستایی مدنظر قرار گیرد، در این راستا، پژوهش حاضر به دنبال واکاوی اثرات گردشگری کشاورزی بر توسعه اقتصاد محلی مبتنی بر مزارع زعفران در دهستان دربقاضی شهرستان نیشابور می­باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ­ای، اسنادی و میدانی می­ باشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم­ افزار SPSS و مدل الکتره فازی استفاده شد. در مطالعه همبستگی بین اثرات گردشگری کشاورزی و توسعه اقتصادی روستا­های دهستان دربقاضی، بررسی مقادیر ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین متغیر مستقل (گردشگری کشاورزی) با توسعه اقتصادی روستا­های دهستان دربقاضی رابطه مثبت و معنی­ داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. همچنین ضرایب بتا در تحلیل رگرسیون نشان داد که در بین گویه ­های توسعه اقتصادی وارد شده به معادله رگرسیون، سهم گردشگری کشاورزی در تنوع و ثبات در ایجاد اشتغال  بیشتر از سایر گویه ­های توسعه اقتصادی می­باشد، در ادامه نیز نتایج تحلیل مسیر نشان داد، هر یازده گویه در سطح p=0/000  (99 درصد اطمینان) رابطه غیرمستقیمی با گردشگری کشاورزی داشتند. در نهایت به منظور مطالعه عمیق­ تر تحلیل فضایی توسعه اقتصادی روستا­های دهستان دربقاضی با تاکید بر گردشگری کشاورزی در هر یک از روستا­ها از مدل الکتره استفاده گردید. نتایج نشان داد، روستای خوجان با ماتریس به دست آمده 5، بالاترین میزان توسعه اقتصادی را به خود اختصاص داده است، و روستا­های دیگر نیز به ترتیب، جعفرآباد و روح آباد، کاریز صباح با ماتریس 3، شادمیانه، کاریزک، جیلو، نوروزآباد با ماتریس 2، در نهایت روستا­های بحرود و حقیه با ماتریس 1، بالاترین و پایین­ترین میزان توسعه اقتصادی را با تاکید بر گردشگری کشاورزی (زعفران) به خود اختصاص داده­اند. پیشنهاد می­شود که سازمان­های مسئول در جهت توسعه و شاخته شدن مزارع گردشگری زعفران به عنوان بنگاه­های زودبازده در راستای تسهیلات بانکی و حمایت­های بخش خصوصی همکاری و مشارکت داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

Abrishami, H. 2004. Long to saffron today. Amir kabir Publications, Tehran. (In Persian).
Alavizadeh, A., Mirlotfi, M., Naimabadi, N. 2016. The Effects of Saffron Economic Stability of Rural Residents in the Darbeghazi District City of Nishabur. Saffron agronomy and technology، 4(2): 133-142. (In Persian)
Asghari Lafamejani, S., Masoumi Jeshni, M., Hosseini, N. 2015. The Role of Saffron as a Strategic Product in the Livelihoods of Rural Households of Iran (The Case of Bajestan Township). Journal of Saffron Research. 3 (1): 64-80. [In Persian with English summary].

Amiri, S., Ehsanifar, T., Rostami., F. 2016. Formulating of a conceptual model to study the impact of Agri-Tourism on rural entrepreneurship development, Journal of Entrepreneurship in Agriculture, 3(1), 1-15. (In Persian)

Anabestani, A. A, Mozaffari, Z .2016 .Explaining the effective factors on the tendency of villagers to agricultural tourism) Case Study: Tourism Villages in Fazl District of Neishabour County), Journal of Planning and Development .123-145 (24) 7, Tourism. (In Persian).
Barbieri, C.2013. Assessing the Sustainability of Agritourism in the Us: A Comparison between Agritourism and Other Farm Entrepreneurial Ventures." Journal of sustainable tourism 21(2): 252-70.
Badri, A., Darban Astane, A., Sadi, S. 2018. The Impact of Border Markets to Promote Socio-economic Indicators Frontier Rural Areas; Case Study: Bashmaq Border Market, Marivan. Spatial Planning، 7(3): 41-62. (In Persian).
Bozarjomheri, K., Shayan, H., Ghandehari, E. 2018. The role and attitude of agricultural tourism in rural development. Regional Conference on Tourism Capacities and Development of Ferdows County. Ferdows.Iran.14-15 March 2018, p.89-102 (In Persian).
Clemens, R. 2004. Keeping Farmers on the Land: Agritourism in the European Union. Iowa Ag Review10 (3): 80-93.
Fisher. Darrell, G. 2006.The Potential for Rural Heritage Tourism in the Clarence Valley of Northern New South Wales. Australian Geographer 37(3): 24-41.
Ghasemi, M., Amran, H.2014. An Investigation of the Appropriateness of Tourism Development Paradigms in Rural Areas from Main Tourism Stakeholders’ Point of View. Procedia - Social and Behavioral Sciences 144(1): 15-24.
Gard, Nancy, Gehee, Mc .2007. An Agritourism Systems Model: A Weberian Perspective, Journal of Sustainable Tourism 15(2): 111-124.
Hafezniya, M.R. 2008. Introduction to Research in the Humanities. Publications samt, Tehran. (In Persian).
Ilbery, B., Ian, B., Gordon, C., Alastair, C., Alastair, S.1998. Farm-Based Tourism as an Alternative Farm Enterprise: A Case Study from the Northern Pennines, England." Regional Studies 32(4) 355.
Jolly, D. 2004. What Is Agri-Tourism?" Fact Sheets for Managing Agri and Nature-Tourism Operations, UC Small Farm Program, Oregon Department of Agriculture.
Khosravi, O., Ahavan, A., Mazaheri, R. 2012. The Role of Agricultural Tourism in Sustainable Development of Rural Areas Case Study: National Plan of Baba Mahmoud Bridge Sarshir Pirbakran Castle, First National Conference on Sustainable Development (Agriculture, Natural Resources and Environment). Tehran. Iran.10 March 2013, p.66-83 (In Persian).
Lobo, R., Goldman, D., Jolly, B., Wallace, W., Schrader. Parker, S. Agritourism benefits agriculture in San Diego County." California Agriculture53 (6): 20-24.
McGehee, Nancy, G.2007. An Agritourism Systems Model: A Weberian Perspective." Journal of sustainable tourism 15(2):111-24.
Motiei Langrodi, S., Heydari, Z. 2013. Explanation Potential of Agritourism on bases tourists attiude (case study:Baladeh County, Tonekabon Township). Journal of Tourism Planning and Development، 1(3): 1-23. (In Persian).
Norozei, A., Fathi, E. 2018. Evaluation of Agritourism Development Capabilities and Determinationof of Its Adoption in the Target Population (Farmers and Tourists) in Lenjan. Geography and Development Iranian Journal، 16(51): 241-260. (In Persian).
Nickerson, Norma, P., Rita, J., Stephen, F. 2001.Agritourism: Motivations behind Farm/Ranch Business Diversification." Journal of Travel Research 40(1): 19-26.
Olya, H., Alipour, H., Dalir, S. 2014. An Entrepreneurial Tourism Project through Agro-Tourism Farm in Iran. Journal of Sustainable Development Studies, 6(2): 48-63.
Pacucci,D. 2005. The Development of Rural Areas. A Jurisprudent Outline for Agricultural Tourism." Estimo e Territorio 68 (2): 47-59.
Rezaei, N., Mirzaee, F., Monshizadeh, R. (2019). Assessing the position of tourism in the rural economy (Case study: Moridan Village, District of Komala, County of Langroud). Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 27(108), 225-236. (In Persian).
Rezvani, M., Najarzadeh, M., Torabi, Z. 2016. Challenges and Issues of farmer tourism development studied: rural areas Shahroud. Journal of Tourism Management Studeis, Elevent. 36(1): 6-84. (In Persian).
Songkhla, N. 2012. Impact of Agro-Tourism on Local Agricultural Occupation: A Case Study of Chang Klang district, Southern Thailand. Journal of Agricultural Technology, 8(4): 1185-1198.
Statistical Center of Iran. 2016. Identity card of the country's settlements, Neishabour county. Tehran: Statistics Center of Iran. (In Persian).
Shahdost, Z., Ahmadvand, M. 2020. Feasibility Study of Saffron Cultivation from Farmers’ Viewpoint in Villages of Arsanjan County. Journal of Saffron Research. Spring & summer, 9 (1): 61-78. [In Persian with English summary].
Shirzadi Laskookalayeh, S., Jalali, A. 2019. Strategic Study of Saffron Agritourism Potentials (Case study: Torbat Heydarieh City). Journal of Saffron Research. spring & summer. 8(1): 85-98. [In Persian with English summary].
Tremblay, P. 2006. Desert Tourism Scoping Study, Desert Knowledge CRC, Report 12, Australia, Charles Darwin University.
Tew, C. Barbieri., C .2012. Tourism Management. 215-224.
Varmazyari, H.2013. Designing a sustainable agricultural tourism model in Iran, PhD Thesis, Faculty of Economics and Agricultural Development, University of Tehran. (In Persian).
Veeck., Gregory., Deborah, C., Ann, V. 2006. America's Changing Farmscape: A Study of Agricultural Tourism in Michigan. The Professional Geographer 58(3): 235-48.
Valie, M. Akbarpoor, M. Moradi, O.A. 2020. Analysis of agricultural tourism capabilities of rural areas (Case study: Dinur section, Sahneh city). Tourism Planning and Development, Mazandaran University. Volume 9. Number 2. (In Persian).
Yang, Li. 2012.Impacts and Challenges in Agritourism Development in Yunnan, China." Tourism Planning & Development 9(4): 369-81.
Yagüe, P., Rosa M. 2002.Rural Tourism in Spain

." Annals of tourism Research 29(4): 1101-10.