نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زیست فناوری مواد غذایی، مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران

2 استادیاردانشگاه آزاد اسلامی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده

هدف از انجام این تحقیق مطالعه اثر سن مزرعه و اقلیم روی فراوانی وزنی بنه در مناطق زعفران خیز استان خراسان (شامل بشرویه و تربت حیدریه) و اثر وزن بنه مادری و توده روی عملکرد گل، صفات رویشی و خصوصیات کیفی زعفران بود. مطالعه اثر سن مزرعه و اقلیم بر روی فراوانی وزنی بنه‌های دختری بصورت طرح آشیانه‌ای با هشت سن مزرعه و دو اقلیم بشرویه و تربت حیدریه با سه تکرار انجام شد. مطالعه دیگر روی اثر وزن بنه مادری روی عملکرد اندام‌های رویشی، شاخص‌های گل و خصوصیات کیفی زعفران به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت وزن بنه‌ مادری (2-0، 4-2، 6-4، 8-6، 10-8، 12-10 و 14-12 گرم) و دو توده بشرویه- تربت حیدریه در چهار تکرار در جعبه‌های کشت در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سال 1390 اجرا شد. نتایج تحقیق پیمایشی اثر سن مزرعه و اقلیم نشان داد که بنه‌های دختری توده تربت حیدریه در سنین پنجم و ششم درشت‌تر بودند. نتایج اثر وزن بنه مادری و توده روی عملکرد گل و بنه زعفران نشان داد که بنه‌های درشت‌تر نه تنها در همان سال اول عملکرد گل را افزایش می‌دهند، بلکه از طریق افزایش رشد رویشی بیشتر و تولید بنه‌های دختری درشت‌تر ظرفیت گل‌آوری و راندمان مزرعه را برای سال‌های بعد نیز افزایش می‌دهند. نتایج نشان داد که به منظور افزایش راندمان مزارع جدید زعفران باید از بنه‌‌های هشت گرم به بالا که بیشتر در مزارع با سنین 5 و 6 سال، توده تربت حیدریه استفاده نمود. همچنین توده تربت حیدریه کروسین، پیکروکروسین و رطوبت بالاتری نسبت به توده بشرویه داشت، ولی توده بشرویه سافرانال بیشتری نسبت به توده تربت حیدریه داشت.

کلیدواژه‌ها

Alonso, G.L., Salinas, M.R., and Garijo, J., 1998. Mineral composition of Spanish saffron and of that from other producing countries. Agrochimica. 42(6), 263-272.
Alvarezorti, M., Gomez Gomez., L., Rubio, J., Escriban Pardo, J., Jimenez, F., and Fernandez, J.A., 2004. Development and gene expression in saffron corms. Acta Hort. 650, 141-148.
Amirshekari, H., Sorooshzadeh, A., Modaress Sanavy, A., and Jalali Javaran, M., 2006. Study of effects of root temperature, corm size, and gibberellin on underground organs of saffron (Crocus sativus L.). Ira. J. Biol. 19(1), 5-18. [in Persian With English Summary].
Gresta, F., Arola, G., Lombardo, G.M., Siracusa, L., and Ruberto, G., 2008. Saffron, and alternative crop for sustainable agricultural systems. Agron. Sustain. Dev. 28, 95-112.
Hassanzade Aval, F., Rezvani Moghaddam, P., Bannayan Aval, M., and Khorasani, R., 2013. Effects of maternal corm weight and different levels of cow manure on corm and flower yield of saffron (Crocus sativus L.). J. Saffron Agron. & Technol. 1, 22-39. [in Persian With English Summary].
Hemmati-Kakhki, A., and Hoseini, M., 2003. A Review on Saffron Researches in Institute of Research for Developing Technology, Khorasan. Ferdowsi University of Mashhad, Iran. [in Persian].
Kafi, M., Rashed Mohassel, M.H., Koocheki, A., and Molafilabi, A., 2002. Saffron, Production Technology and Processing. Publication of Ferdowesi University of Mashhad, Iran. [in Persian].
Koocheki, A., 2013. Research on production of Saffron in Iran: Past trend and future prospects. J. Saffron Agron. & Technol. 1(1), 3-21. [in Persian With English Summary].
Koocheki, A., and Seyyedi, S.M., 2015. Phonological stages and formation of replacement corms of saffron (Crocussativus L.) during growing period. J. Saffron Res. 3(2), 134-154. [in Persian with Summary]
Koocheki, A., Ganjeali, A., and Abbassi1 F., 2007. The effect of duration and condition of incubation, weight of mother corms and photoperiod on corm and shoot characteristics of saffron plant (Crocus sativus L.). Iran. J. Field Crop Res. 4(2), 1-17. [in Persian With English Summary].
Koocheki, A., Jamshid Eyni, M., and Seyyedi, S.M., 2015. The effect of mother corm size and type of fertilizer on nitrogen use efficiency in saffron (Crocus sativus L.). J. Saffron Agron. & Technol 2(4), 243-254. [in Persian With English Summary].
Koocheki, A., Nassiri-Mahallati, M., Azizi, G., and Siahmarguee, A., 2008. The final report of design of investigation effect of different nutrient resources on qualitative and quantitative yield and competition ability of Teucrium polium with weeds. Ferdowsi University of Mashhad, Iran. [in Persian With English Summary].
Molina, R.V., Garcia-Luis, A., Cool, V., Ferrer, C., Valero, M., Navarro, Y., and Guardiola, J.L., 2004. Flower formation in the saffron crocus (Crocus sativus L.): The role of temperature. Acta Hydrobiol. Sin. 650, 39-47.
Molina, R.V., Valero, M., Navarro, Y., Guardiola, J.L., and Garcia-Luice, A., 2005. Temperature effects on flower formation in saffron (Crocus sativus L.). Sci. Hort. 103, 361-379.
Molina, R.V., Valero, M., Navarro, Y.J., Guardiola, L., Garcia-Luice, A., 2005 Temperature effects on flower formation in saffron (Crocus sativus L.). Sci. Hortic. 103, 361-379.
Mollafilabi, A., Koocheki, A., Rezvani Moghaddam, P., and Nassiri Mahalati, M., 2014. Investigation on the effect of location and field age on yield and frequency of different corm weights of saffron (Crocus sativus L.). Iran. J. Field Crop Res. 12(4), 605-612. [in Persian with Summary]
Munshi, A.M., Sindha, J.S., and Baba, G.H., 1989. Improved cultivation practices for saffron. Indian Farming, 39, 2730.
Naderi Darbaghshahi, M.R., Khajebashi, S.M., Banitaba, S.A., and Dehdashti, S.M., 2009. Effects of planting method, density and depth on yield and production period of saffron (Crocus sativus L.) in Isfahan region. Seed Plant. 24, 643-657. [in Persian With English Summary].
Pandey, D., Pandey, V.S., and Srivastava, R.P., 1979. A note on the effect of the size of corms on the sprouting and flowering of saffron. Progress. Hort. 6, 89-92.
Renau-Morata, B., Nebauer, S.G., Sánchez, M., and Molina, R.V., 2012. Effect of corm size, water Stress and cultivation conditions on photosynthesis and biomass partitioning during the vegetative growth of saffron (Crocus sativus L.). Ind. Crop Prod. 39, 40–46.
Rezvani Moghadam, P., Khorramdel, S., Shabahang, J., and Amin Ghafouri, A., 2013. Effects of planting method, weight and density on the growth and yield characteristics of saffron (Crocus sativus L.) J. Agroecol. 1(3), 52- 68. [in Persian With English Summary].
Sadeghi, B., 1993. Effect of corm weight on flowering of saffron. Research and industrial Institutes of Khorasan, Press, Khorasan, Iran. 73 pp. [in Persian].
Sadeghi, B., Journalism, K., Hatami, M., 2004. Effect of sowing time on collecting saffron flowers. Proceedings of the Third National Conference of Saffron. Ferdowsi University of Mashhad Press, Mashhad, Iran. 517 pp. [in Persian With English Summary].
Tammaro, F., 1999. Saffron (Crocus sativus L.) in Italy. In: Negbi, M. (Ed.). Saffron: (Crocus sativus L.). Harwood Academic Publishers, Australia, pp. 53-61.