نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربت حیدریه

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد دانشگاه فردوسی مشهد

4 دانشگاه تربت حیدریه

چکیده

به‌منظورشناسایینقاطقوت،ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها در بازار زعفران ایران در قالب آمیخته بازاریابیP 11، در این مطالعه از چارچوب جامع راهبردی رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک استفاده شد.اطلاعات موردنیاز از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه تخصصی با 11 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت‌های تولیدکننده و صادرکننده زعفران در شهرهای مشهد و تربت‌حیدریه طی دوره­ی زمانی 1394-1393جمع­آوری گردید. نتایج ماتریس عوامل داخلی نشان داد که در آمیخته­های شواهد فیزیکی، بسته‌بندی، موقعیت، دولت و نهادهای عمومی، محصول، افراد، حفاظت، ترویج و ارتقاء فروش، فرآوری، قیمت و مکان غلبه نقاط قوت برضعف و در دو آمیخته مکان و قیمت غلبه نقاط ضعف بر قوت قرار دارند. بر طبق نتایج ماتریس عوامل خارجی نیز در آمیخته‌های بازاریابی دولت، محصول، مکان، افراد، موقعیت، حفاظت، فرآوری، قیمت، شواهد فیزیکی، ترویج و ارتقاء فروش و بسته‌بندی غلبه نقاط فرصت بر تهدید قرار دارند. نتایج نشان داد دو آمیخته قیمت و مکان در ماتریس عوامل داخلی به ترتیب دارای امتیاز 34/2 و 10/2 هستند که بیانگر غلبه نقاط ضعف بر قوت است. در ماتریس عوامل خارجی نیز دو آمیخته مذکور به ترتیب دارای امتیاز 71/2 و 91/2 می­باشند که بیانگر غلبه فرصتها بر تهدیدها است. بنابراین، به­منظوربرنامه­ریزی راهبردهای تدافعی (تأکیدبرنقاطضعفدرونیوتهدیدهای بیرونیونهایتاًرفعآسیب­ها) مورد توجه قرار گیرد. در سایر آمیخته­های بازاریابی غلبه نقاط قوت بر ضعف و غلبه فرصتها بر تهدیدها وجود دارد، این بدین معنی است که به­منظوربرنامه­ریزی راهبردهای تنوع و رقابتی (تأکیدبرنقاطقوتدرونیوتهدیدهای بیرونی) مورد توجه قرار گیرد. درنهایت، اولویت­بندی کلی راهبردهای پیشنهادی نشان می­دهد که، راهبرد ایجاد شرایط لازم برای ثبت برند ایران، ارتقای کیفیت تولید و محصولات مشتقه، ایجاد بانک اطلاعاتی از دانش و تجربه در حوزه بازار زعفران و ایجاد نوآوری متناسب با ذائقه مشتریان در صنعت زعفران در اولویت راهبردهای با بیشترین قابلیت اجرا می­باشند. لذا، انجام مطالعاتی در زمینه­ی برندسازی تجاری ایران، برندهای موفق ایرانی و بین­المللی، فرآوری و بسته­بندی زعفران ایران پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه‌ها

Arabi, S. M., 2006. Strategic Planning Handbook. Publications Cultural Research Office, Tehran.
Alizadeh Salete, S., Nayerpour, A. and Hoshmand, S. 2017. Investigation of socio-economic effects and estimation of saffron cultivation and labor profits in Bonab region of Marand city, Saffron Agriculture and Technology, 5(1): 78-89.
Farahmand, K., Daneshvar, M., Shahnoshi, N., Hemmati Kakhki, A., 2012. The new model is designed with emphasis on the role of packaging marketing saffron, brand, electronics business to create value-added. Journal of Agricultural Economics. 3(6),121-143. (In Persian).
Ghorbani, M., 2008. The Efficiency of Saffron Marketing Channel in Iran. World Applied. 4 (4), 523-527.
Hossaini, M., Ahoghalandari, M., 2006. Search marketing margin saffron. Proceedings of the Sixth Conference of Agricultural Economics, November 8-9, Mashhad. (In Persian).
Khaledi, K., Rahimzadeh, A., 2009. Strengths, weaknesses, opportunities and threats Iran export process. Journal of Agricultural Economics and development. 16(62), 83-104. (In Persian).
Kohansal, M. R. and Tohidi, A. H. 2017. Performance Evaluation of Hybrid Artificial Neural Network Hybrid Model - ARIMA-ANN in Predicting Iranian Saffron Exports, Saffron Agriculture and Technology, 5(4): 393-406.
Masoomzadeh Zavareh, A., Ebrahimi, A., Shamsi, J., Dehnavi, K. h., 2013. Operational plan of Iran saffron’s branding. Journal of Agronomy & Technology saffron. 1(2), 39-68. (In Persian with English Summary).
Pezeshki Rad, G. H., Feyli, S., 2010. Challenges and solutions for the processing, marketing and export of saffron. Journal of Agricultural Economics.7(4), 137-157. (In Persian).
Yavari, N. and Zarafshani, K. 2017. Investigating the Factors Affecting the Acceptance of Saffron Cultivation in Sonkar and Sahneh Cities in Kermanshah Province, Saffron Research, 5(1): 111-123.