نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارگروه باغبانی و مرکز پژوهشی گیاهان ویژه منطقه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، ادویه‏ای و عطری

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، ادویه‏ای و عطری. دانشکده کشاورزی

چکیده

مدیریت حاصلخیزی خاک، یکی از مهمترین عوامل در تعیین عملکرد و کیفیت زعفران به شمار می­رود که در این میان، کودهای آلی نقش مهمی در تولید و کیفیت زعفران ایفا می­کنند. به منظور بررسی اثرات کود گاوی و اسید فولویک بر صفات کمی و کیفی زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‏های کامل تصادفی، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل کود گاوی در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30  تن در هکتار) و اسید فولویک در سه سطح (صفر، 5 و 10 کیلوگرم در هکتار) بصورت مصرف خاکی با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد کود گاوی تأثیر تأثیر معنی‏داری بر صفات گل شامل تعداد و عملکرد کل گل‏تر و عملکرد کلاله داشت.به طوریکه بیشترین عملکرد کل گل‏ و کلاله تر (28/6 و 299/0گرم در مترمربع) به ترتیب در سطح 10 تن در هکتار کود گاوی و کمترین مقدار آنها (18/5 و 235/0 گرم در مترمربع) در شاهد مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان­دهنده تأثیر معنی‏دار کود گاوی بر رنگیزه‏های فتوسنتزی برگ (کلروفیل a و کل) بود. اسید فولویک نیز بر تعداد و عملکرد کل گل‏تر، متوسط وزن و عملکرد کلاله و سبزینگی تأثیر معنی‏داری داشت. بیشترین تعداد گل (29/17 عدد در مترمربع) و میزان سبزینگی (39/14) در سطح 10 کیلوگرم در هکتار اسید فولویک به دست آمد. برهمکنش تیمارها نیز بر عملکرد کل گل‏تر و کلاله، کلروفیل کل و سبزینگی معنی‏دار شد. با کاربرد 10 تن در هکتار کود گاوی و 5 کیلوگرم در هکتار اسید فولویک بیشترین عملکرد کلاله خشک (085/0 گرم در مترمربع) به دست آمد. به طور کلی، نتایج نشان داد که کود گاوی و اسید فولویک نقش مؤثری در افزایش عملکرد گل و رنگیزه‏های فتوسنتزی زعفران داشت.

کلیدواژه‌ها

Ahmadi, F., Aminifard, M.H., Khayyat, M., and Samad Zadeh, A.R., 2017. Evaluation of humic acid and planting density on flower yield and vegetative characteristics of saffron (Crocus sativus L.). Iran. J. Medic. Aromat. Plant. 33(2), 293-303. [in Persian with English Summary].
Amiri, M.E., 2008. Impact of animal manures and chemical fertilizers on yield components of saffron (Crocus sativus L.). Amer. Eur. J. Agric. Environ. Sci. 4, 274-279.
Amiri, M.H., Rezvani Moghaddam, P., and Jahan, M., 2017. Effects of organic acids, mycorrhiza and Rhizobacteria on yield and some phytochemical characteristics in low-input cropping system. J. Agric. Knowl. Sustain. Prod. 27(1), 45-61. [in Persian with English Summary].
Arnon, A.N., 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agron. J. 23, 112-121.
Aytekin, A., and Acikgoz, A.O., 2008. Hormone and microorganism treatments in the cultivation of saffron (Crocus sativus L.). Plant Mol. 13, 1135-1146.
Behdani, M.A., Koocheki, A., Nassiri, M., and Rezvani Moghaddam, P., 2006. Evaluation of quantitative relationships between saffron yield and nutrition (on farm trial). Iran. J. Field Crop Res. 3, 1–14. [in Persian with English Summary].
Caiola, M.G., 2004. Saffron reproductive biology. Acta Hortic. P. 25-38.
Daneshvar Kakhki, M., and Farahmand Gelyan, K., 2012. Review of interactions between-commerce, brand and packaging on value added of saffron: A structural equation modeling approach. Afr. J. Bus. Manage. 6(26), 7924-7930.
Delfine, S., Tognetti, R., Desiderio, E., and Alvino, A., 2005. Effect of foliar application of N and humic acids on growth and yield of durum wheat. Agron. Sustain. Dev. 25, 183-191.
Gholami, H., Samavat, S., and Oraghi Ardebili, Z., 2012. Effects of humic and fulvic acid and salt stress on quantitative and qualitative characteristics of fleawort. Salin. J. 1(4), 27-32. [in Persian with English Summary].
Heidari, M., and Khalili, S., 2014. The effect of humic acid and phosphorus fertilizer on yield and flowers, photosynthetic pigments and amounts of mineral elements in plant roselle (Hisbiscus sabdariffa L.). Iranian J. Field Crop Sci. 45(2), 191-193. [in Persian with English Summary].
Jahan, M., and Jahani, M., 2007. The effects of chemical and organic fertilizers on saffron flowering. Acta Hortic. 739, 81–86.
Koocheki, A., Fallahi, H.R., Amiri, M.B., and Ehyaei, H.R., 2016. Effects of humic acid application and mother corm weight on yield and growth of saffron. J. Agroecol. 7(4), 425-442. [in Persian with English Summary].
Koocheki, A., Rezvani Moghaddam, P., Mollafilabi, A., and Seyyedi, S.M., 2014. The effects of high corm density and manure on agronomic characteristics and corms behavior of saffron (Crocus sativus L.) in the second year. J. Saffron Res. 1(2), 144-155. [in Persian with English Summary].
Koocheki, A., and Sabet Teimouri, M., 2014. Effect of age of farm, corm size and manure fertilizer treatments on morphological criteria of saffron (Crocus sativus L.) under Mashhad conditions. Agron. J. (Pajouhesh & Sazandegi). 105, 148-157. [in Persian with English Summary].
Mollafilabi, A., and Khorramdel, S., 2016. Effects of cow manure and foliar spraying on agronomic criteria and yield of saffron in a six year old farm. Saffron Agron. & Technol. 3(4), 237-249. [in Persian with English Summary].
Monemizadeh, Z., Ghasemi, M., and Sadrabadi, R., 2016. Review on importance and Effects of organic fertilizers on cultivation of saffron (Crocus sativus L.). J. Manage. Land. 4(1), 55-77. [in Persian with English Summary].
Naderi Darbaghshahi, M.R., Khajebashi S.M., Banitaba, S.A., and Dehdashti, S.M., 2009. Effects of planting method, density and depth on yield and production period of saffron (Crocus sativus L.) in Isfahan region. Seed & Plant. 24, 643–657. [in Persian with English Summary].
Nehvi, F.A., Lone, A.A., Khan, M.A., and Maghdoomi, M.I., 2010. Comparative study on effect of nutrient management on growth and yield of saffron under temperate conditions of Keshmir. Acta Hortic. P. 850. (Third International Symposium on Saffron: Forthcoming Challenges in Cultivation, Research and Economics). P. 165–170.
Osmani Roudi, H.R., Masoumi, A., Hamidi, H., and Razavi, S.A.R., 2015. Effects of first irrigation date and organic fertilizer treatments on Saffron (Crocus sativus L.) yield under Khaf climatic conditions. Saffron Agron. & Technol. 3(1), 25-33. [in Persian with English Summary].
Rajaman, K., and Balakumbahan, R., 2010. Effect of bio-stimulant on growth and yield of senna (Cassiaan gustifolia). Hortic. Sci. Ornam.  Plant. 2(1), 16-18.
Rasouli, Z., Maleki farahani, S., and Besharati, H., 2014. Reaction some vegetative characteristics of saffron (Crocus sativus L.) to various fertilizers. J. Soil Res. (Soil & Water Sci.). 27(1), 35-46. [in Persian with English Summary].
Rezvani Moghaddam, P., Koocheki, A., Mollafilabi, A., and Seyyedi, M., 2013. Effect of biological and chemical fertilizers on replacement corm and flower yield of saffron (Crocus sativus L.). Iran. J. Crop Sci. 15(3), 234-246. [in Persian With English Summary].
Rezvani Moghaddam, P., Mohammad Abadi, A.A., Fallahi, J., and Aghhavani Shajari, M., 2010. Effects of chemical and organic fertilizers on number of corm and stigma yield of saffron (Crocus sativus L). 59th International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research. Berlin, Germany.
Sabet Teimouri, M., Kafi, M., Avarseji, Z., and Orooji, K., 2010. The effect of drought stress, corm size and corm tunic saffron morphoecophysiological characteristics of saffron in greenhouse conditions. Agroecol. J. 2(2), 323-335. [in Persian with English Summary].
Saffar Sabzevar, M., and Jami Moeini, M., 2015. Reaction yield and yield components of Setaria italica under foliar spraying humic and fulvic acid. Novel Find. Biosci. Agric. 31 May. University of Zabol, Iran. [in Persian].
Samavat, S., and Malakuti, M., 2006. Necessitates the use of organic acids (Humic and Fulvic) to increase the quantity and quality of agricultural products. Technical Bulletin. No. 463. Senate publications. Tehran, Iran. [in Persian].
Shekari, H., Roozbahani, A., Safari Dolat, A., and Badi, S., 2013. Effect of humic and fulvic acid and different levels application of N on physiology and quantitative characteristics of Ricinus commonis. National Conference of Passive Defense in Agriculture. October.  Qeshm Island, Iran. [in Persian].
Vaughan, D., and Linehan, D.J., 2004. The growth of wheat plants in humic acid solutions under axenic conditions. Plant Soil. 44, 445-449.
Waling I., Vark W.V., Houba V.J.G., and Vanderlee J.J., 1989. Soil and Plant Analysis, A series of syllabi. Part 7. Plant Analysis Procedures. Wageningen Agriculture University, Netherland. 168p.