نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارگروه باغبانی و مرکز پژوهشی گیاهان ویژه منطقه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

3 استاد، گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

4 دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

چکیده

به منظور بررسی تأثیر وزن پداژه، قارچ میکوریزا و کود زیستی ازتوباکتر بر رشد و عملکرد زعفران، آزمایشی در سال زراعی 1402-1401 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 3 سطح وزن پداژه (1/0 تا 4، 1/4 تا 8 و 1/8 تا 12 گرم)، دو سطح کود زیستی باکتریایی (کاربرد و عدم کاربرد کود ازتوبارور-1 حاوی باکتری‌های Pantoea agglomerans سویه O4) و دو سطح کود زیستی مایکوریزا (حاوی قارچ میکوریزا آرباسکولار سویه‌هایGlomus mosseae ، Glomus intraradices و Glomus etunicatum و شاهد بدون میکوریزا) بود. نتایج اثرات متقابل وزن پداژه، قارچ مایکوریزا و باکتری ازتوباکتر بر صفات رویشی زعفران در سال اول آزمایش نشان داد که بیش‌ترین تعداد برگ در بوته (33/9)، متوسط وزن خشک برگ (16/0 گرم)، طول برگ (00/37 سانتی‌متر)، وزن کل پداژه به‌همراه فلس (68/23 گرم)، تعداد پداژک در پداژه مادری (5)، متوسط وزن پداژک اصلی (15/21 گرم) و متوسط وزن پداژک فرعی (42/3 گرم) از پداژه‌های 12-1/8 گرم و مصرف قارچ مایکوریزا و باکتری ازتوباکتر حاصل شد. در سال دوم آزمایش بیش‌ترین تعداد گل در متر مربع (83/96)، عملکرد گل (66/37 گرم در متر مربع)، عملکرد کلاله تازه (32/2 گرم در متر مربع) و عملکرد کلاله خشک (58/0 گرم در متر مربع) از پداژه‌های 12-1/8 گرم و مصرف قارچ مایکوریزا و باکتری ازتوباکتر حاصل شد. در مجموع نتایج این تحقیق بیانگر بهبود رشد و عملکرد زعفران با کاربرد همزمان پداژه‌هایی با وزن بالاتر (12-1/8 گرم) و مصرف قارچ میکوریزا و باکتری ازتوباکتر بود.

کلیدواژه‌ها