نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2 - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه بیرجند - گروه پژوهشی گیاه و تنش های محیطی، دانشگاه بیرجند
3 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی
4 استادیار و عضو هیئت علمی گروه تولیدات گیاهی دانشگاه تربت حیدریه
چکیده
هالوکسی‌فوپ‌آرمتیل‌استر (سوپرگالانت) به‌عنوان یک علفکش رایج در مزارع زعفران جهت کنترل علف‌های هرز باریک‌برگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود، احتمال خسارت این علفکش بر گیاه زعفران تاکنون به‌خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. افزون بر این، اعمال راه-کارهایی جهت افزایش کارایی و مصرف مقادیر کمتری از علفکش در جهت تولید پایدار زعفران دارای اهمیت است. در این تحقیق اثر مقادیر کاهش یافته علفکش هالوکسی‌فوپ‌آر متیل‌استر (صفر، 20، 40، 60 ، 80 و 100 درصد مقدار توصیه شده) و کاربرد مواد افزودنی (روغن گیاهی منداب، روغن معدنی سیتوگیت و عدم کاربرد روغن) در قالب آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با شش تکرار بر رشد و گلدهی زعفران بررسی شد. آزمایش بصورت گلدانی از ابتدای پاییز سال 1402 تا اواخر پاییز سال 1403 در فضای باز دانشکدة کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. اثر فاکتورهای آزمایشی بر کارایی کوانتومی فتوسیستم دو (Fv/Fm) معنی‌دار نبود. فاکتورهای آزمایشی اثر معنی‌داری بر طول و تعداد برگ گیاه نداشتند، ولی اثر متقابل آن‌ها بر وزن خشک برگ معنی‌دار بود. مصرف علفکش و مواد افزودنی وزن خشک برگ را کاهش داد و بیشترین مقدار این شاخص (6/66 گرم در مترمربع)در تیمار شاهد حاصل شد. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی بر تعداد بنه‌های ریز (کمتر از سه گرم) و درشت (شش تا نه گرم) و تعداد کل بنه‌های دختری معنی‌دار بود. بیشترین تعداد بنه‌های ریز و تعداد کل بنه‌های دختری در تیمار شاهد (به‌ترتیب 837 و 962 بنه در مترمربع) و کم‌ترین مقدار آن در شرایط کاربرد روغن منداب بدون علفکش (به‌ترتیب 375 و 465 بنه در مترمربع) و نیز کاربرد سیتوگیت در غلظت 20 درصد علفکش (به‌ترتیب 358 و 466 بنه در مترمربع) بدست آمد. بیشترین تعداد بنه‌های دختری درشت (شش تا نه گرم) که دارای توان گلدهی هستند، در تیمارهای کاربرد سیتوگیت در غلظت 20 و 40 درصد علفکش (25 بنه......
کلیدواژه‌ها
)