پژوهش های زعفران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

راهنمای تنظیم مقاله

فرم های نشریه

شناسایی و اولویت‌بندی فناوری‌های مناسب سورتینگ پیاز زعفران مبتنی بر تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 عضو هیات علمی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش

چکیده

زعفران یکی از گران‌بهاترین گیاهان ادویه‌ای و دارویی با ارزش اقتصادی بسیار است. سورتینگ پیازهای زعفران برپایه اندازه یکی از مهم‌ترین فرایندهای تولید و تاثیرگذار در عملکرد این محصول است. این پژوهش طی سال‌های 1398 و 1399، با هدف شناسایی و اولویت‌بندی فناوری‌های مناسبِ موجود در کشور برای سورتینگ پیازهای زعفران اجرا شد. اطلاعات و مشخصات فنی سورترها گردآوری و بررسی شد. فناوری‌های مناسب از طریق نظرسنجی و بازدیدهای تخصصی شناسایی و معیارهای مقایسه تعیین شد. گزینه‌ها متعلق به سه شرکت "ناردیس"، "طلای سرخِ گلشیدِ ایرانیان" و "گروه صنعتی سیفی" و معیارها شامل "ظرفیت"، "دقت"، "راحتی کاربرد"، "قابل حمل‌بودن"، "تعداد دسته‌ها"، "کیفیت پیازهای سورت‌شده"، "چندکاره‌بودن"، "تلفات کمّی"، "تعداد اپراتور"، "قیمت"، "توان"، و "هزینه تعمیر و نگهداری" بود. به منظور اولویت‌بندی گزینه‌ها و انتخاب مناسب‌ترین فناوری از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و وزن‌دهی معیارها و گزینه‌ها در نرم‌افزار Expert Choice استفاده شد. معیارها بر اساس نظر خبرگانِ زعفران (20 نفر) با تکمیل پرسش‌نامه ارزش‌گذاری شد. نتایج نشان داد که "تلفات کمّی" و "کیفیت پیاز سورت‌شده" به ترتیب با وزن‌های نسبی 0.14 و 0.135 اثرگذارترین معیارها، و "قابل حمل‌بودن" با وزن نسبی 0.045 کم‌اثرترین معیار در انتخاب فناوری‌ مناسب سورتینگ پیاز زعفران هستند (شاخص ناسازگاری=0.01). تحلیل حساسیت کارآیی نشان داد که سورترِ "ناردیس" از نظر "تعداد اپراتور"، "قیمت" و "توان" نسبت به دو سورتر دیگر ارجحیت دارد. سورترِ "طلای سرخِ گلشیدِ ایرانیان" از نظر "ظرفیت" و "چندکاره‌بودن" دارای برتری نسبت به دو سورتر دیگر است. سورترِ "گروه صنعتی سیفی" از نظر "دقت"، "راحتی کاربرد"، "قابل حمل بودن"، "تعداد دسته‌ها"، "تلفات کمّی"، و "هزینه تعمیر و نگهداری" نسبت به دو سورتر دیگر برتر است. بر اساس نتایج تلفیق، سورتر "گروه صنعتی سیفی" مبتنی بر روش غلتک‌های واگرا به عنوان مناسب‌ترین فناوری برای سورتینگ پیاز زعفران معرفی شد.

کلیدواژه‌ها

مراجع
Arslan, N., Rahimi, A., Ipek, A., and Ipek, G., 2012. Effects of saffron (Crocus sativus L.) corm placement position and corm size on stigma and corm yields. Pure Appl. Bio. 1(3), 59-62.
Ghanbarian, D., 2013. Design and development of a drum type saffron corm sizing-machine. J. Agric. Eng. 35(2), 83-96. [in Persian with English Summary].
Ghodsipour, H., 2019. Analytical Hierarchy Process (AHP). 13th Edition. Amirkabir University of Technology, Tehran, Iran. 224 pp. [in Persian].
Husaini, A.M., Hassan, B., Ghani, M.Y., Teixeira da Silva, J.A., and Kirmani, N.A., 2010. Saffron (Crocus sativus Kashmirianus.) cultivation in Kashmir: Practices and problems. In: Husaini, A.M. (Ed.), Saffron. Global Science Books, UK, pp. 98-115.
Kamyabi, S., Habibi Nokhandan, M., and Rouhi, A., 2014. Effect of climatic factors affecting saffron using analytic hierarchy process (AHP); (Case study Roshtkhar region, Iran). Saffron Agron. Technol. 2(1), 75-90. [in Persian with English Summary].
Koocheki, A., and Khajeh-Hosseini, M., 2020. Saffron: Science, Technology and Health. 1st Edition. Woodhead Publishing, 580 pp.
Koocheki, A., and Seyyedi, S.M., 2015. Relationship between nitrogen and phosphorus use efficiency in saffron (Crocus sativus L.) as affected by mother corm size and fertilization. Ind. Crop. Prod. 71, 128-137.
Koocheki, A., and Seyyedi, S.M., 2020. Saffron “seed”, the corm. In: Koocheki, A., Khajeh-Hosseini, B. (Eds.), Saffron: Science, Technology and Health. 1st Edition. Woodhead Publishing, pp. 93-118.
Koocheki, A., Ebrahimian, E., and Seyyedi, S.M., 2016. How irrigation rounds and mother corm size control saffron yield, quality, daughter corms behavior and phosphorus uptake. Sci. Hortic. 213, 132-143.
Mansouri, N., Zakidizaji, H., Sheikhdavoodi, M.J., and Asakereh, A., 2019. Evaluation of different planting method for sugarcane for khuzestan region. Agric. Mech. Sys. Res. 20(72), 73-90. [in Persian with English Summary].
Monika, M., Sadaf, I., Zahida, R., Tahir, S., Kanth, R.H., Saad, A.A., and Aashq, H., 2018. Production technology of saffron for enhancing productivity. J. Pharmacogn. Phytochem. 7(1), 1033-1039.
Monjezi, N., Sheikhdavoodi, M. J., Zakidizaji, H., Marzban, A., and Shomeili, M., 2017. Identifying and prioritizing the effective parameters on lack of timeliness of operations of sugarcane production using Analytical Hierarchy Process (AHP). J. Agric. Mach. 7(2), 514-526. [in Persian with English Summary].
Rashid Sorkhabadi, M., Shahidi, A., and Khashei-Siuki, A., 2014. Determination of suitable region for saffron cultivation based on water and soil characteristics using hierarchical analysis process method (Case study: Torbate Hydariyeh City). J. Saffron Res. 2(1), 58-72. [in Persian with English Summary].
Rashid Sorkhabadi, M., Shahidi, A., and Khashei-Siuki, A., 2016. Determining suitable places for saffron planting using fuzzy hierarchical analysis process in the city of Torbat Heydarieh. Saffron Agron. Technol. 3(4), 261-272. [in Persian with English Summary].
Saeidirad, M.H., 2020. Mechanization of saffron production. In: Koocheki, A., Khajeh-Hosseini, B. (Eds.), Saffron: Science, Technology and Health. 1st Edition. Woodhead Publishing, pp. 187-204.
Shahidi, A., Khashei Siuki, A., and Arabi, A., 2019. Climatic zoning saffron (Crocus sativus L.) cultivation using analytical hierarchy process and analytic network process (A case study: Semnan city). J. Saffron Res. 6(2), 283-298. [in Persian with English Summary].
پژوهش های زعفران
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16
دی 1399
صفحه 301-315
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار