مهدی ابراهیمی؛ محسن پویان؛ محمد علی بهدانی؛ ساره حسینی؛ طیبه شاهی؛ حسین راغ آرا؛ حسین صحابی
چکیده
با هدف بررسی تاثیر کودهای زیستی و تنش خشکی بر میزان عناصر برگ و بنه و همچنین کیفیت کلاله در زعفران، این طرح به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال متوالی در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح تنش خشکی (50 و 100% نیاز آبی زعفران) و شش سطح کودی (شاهد، 100% NPK ، 50% ...
بیشتر
با هدف بررسی تاثیر کودهای زیستی و تنش خشکی بر میزان عناصر برگ و بنه و همچنین کیفیت کلاله در زعفران، این طرح به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال متوالی در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح تنش خشکی (50 و 100% نیاز آبی زعفران) و شش سطح کودی (شاهد، 100% NPK ، 50% NPK ، 50% NPK + 3 کود زیستی، 50% NPK + 4 کود زیستی، 3 کود زیستی) بود. با افزایش تنش خشکی در زعفران، میزان ازت در برگ و بنه افزایش و میزان فسفر برگ کاهش یافت.در حالیکه میزان آهن در برگ و بنه زعفران تحت تاثیر افزایش تنش خشکی قرار نگرفت،میزان روی در هر دو اندام گیاه افزایش و میزان پتاسیم بنه بطور معنی داری کاهش یافت.اعمال تیمارهای کودی تاثیر معنی داری بر میزان ازت، فسفر و پتاسیم داشت اما میزان آهن و روی در برگ و بنه زعفران تحت تاثیر قرار نگرفت. همچنین بالاترین میزان ازت و فسفر در برگ و بنه زعفران در تیمار استفاده از کود شیمیایی به میزان توصیه شده بدست آمد.با توجه به تاثیر پذیری ذخیره فسفر در بنه های دختری و وابستگی عملکرد زعفران به میزان فسفر این بنه ها، حذف کامل کودهای شیمیایی توصیه نمی شود. بطور کلی میزان کروسین و پیکروکروسین در سال دوم و میزان سافرانال در سال اول انجام آزمایش بیشتر بود و تنش خشکی تاثیر معنی داری بر میزان هیچیک از آپوکاروتنوئیدهای مورد بررسی در این مطالعه نداشته است.در تیمارهایی که فراهمی عناصر غذایی بالاتری داشتند،میزان پیکروکروسین کاهش یافت.در مجموع می توان نتیجه گرفت که گرچه جبران کمبود عناصر غذایی و بهبود کیفیت زعفران با استفاده تلفیقی از کودهای زیستی و شیمیایی در مزارع زعفران امکان پذیر است، اما نیازمند بررسی و مطالعات بیشتر در این زمینه است.
مهسا اقحوانی شجری؛ حمیدرضا فلاحی؛ عباس همتی کاخکی
چکیده
در این پژوهش مستندسازی همایش‌های ملی زعفران ایران و ارزیابی کمّی اطلاعات علمی منتشر شده در این همایش‌ها مورد بررسی قرار گرفت. تاکنون در ایران هفت همایش ملی زعفران برگزار شده است که اولین دورة آن در سال 1367 در قاینات و آخرین دورة آن در سال 1403 در بیرجند به انجام رسیده است. تاکنون 98 محقق در کمیته علمی دوره‌های مختلف این همایش‌ها عضویت ...
بیشتر
در این پژوهش مستندسازی همایش‌های ملی زعفران ایران و ارزیابی کمّی اطلاعات علمی منتشر شده در این همایش‌ها مورد بررسی قرار گرفت. تاکنون در ایران هفت همایش ملی زعفران برگزار شده است که اولین دورة آن در سال 1367 در قاینات و آخرین دورة آن در سال 1403 در بیرجند به انجام رسیده است. تاکنون 98 محقق در کمیته علمی دوره‌های مختلف این همایش‌ها عضویت داشته‌اند که عباس همتی‌کاخکی و عبدالله ملافیلابی در تمامی دوره‌ها عضو این کمیته بوده‌اند. در طی هفت دوره برگزاری این همایش، تعداد 601 مقاله منتشر شده است که بیشترین تعداد آن (239 مقاله) به هفتمین دوره همایش که توسط دانشگاه بیرجند برگزار شده است، تعلق دارد. بیشترین نسبت تعداد مقالات پژوهشی به مقالات مروری در چهارمین دورة این همایش در دانشگاه بزرگمهر قاینات ثبت شده است. محققان استان‌های خراسان رضوی و خراسان جنوبی به ترتیب در تعداد 271 و 156 مقاله در طی هفت دورة برگزاری همایش به‌عنوان نویسنده مشارکت داشته‌اند و از این حیث نسبت به سایر استان‌های کشور سهم به‌مراتب بالاتری را داشته‌اند. محققان دانشگاه فردوسی مشهد (111 مقاله)، دانشگاه بیرجند (95 مقاله)، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان/خراسان رضوی (66 مقاله) و دانشگاه تربت‌حیدریه (63 مقاله) بیشترین حضور به‌عنوان نویسنده (انفرادی یا اشتراکی با سایر مراکز علمی) در مقالات منتشر شده در طی هفت دورة برگزاری همایش زعفران را داشته‌اند. در طی تمامی دوره‌های برگزاری همایش تعداد 923 نویسنده در مقالات حضور داشته‌اند در مجموع، نتایج بیان‌گر توجه روزافزون محققان در استان‌های مختلف ایران به انجام پژوهشهای مرتبط با زعفران میباشد که با متمرکز نمودن اجرای تحقیقات آتی بر جنبه‌های نوظهور و ترویج نتایج پژوهشهای پیشین در سطح مزارع، بایستی از نتایج این تحقیقات در جهت کاهش خلاء عملکرد زعفران استفاده شود.
حمیدرضا فلاحی؛ مهسا اقحوانی شجری؛ عباس همتی کاخکی
چکیده
بررسی جهت‌گیری‌های تحقیقاتی زعفران از حیث شناخت موضوعات پژوهشی نوپدید، آگاهی از شکاف‌های تحقیقاتی و ارایة مسیر برای پژوهشهای آتی دارای اهمیت است. در این تحقیق روند پژوهشهای مربوط به همایش‌های ملی زعفران از سال 1367 تا سال 1403 مورد بررسی قرار گرفت. موضوعات پژوهشی به 8 محور اصلی، 17 شاخه و 98 گروه فرعی تقسیم‌بندی شد. بر اساس نتایج حاصل ...
بیشتر
بررسی جهت‌گیری‌های تحقیقاتی زعفران از حیث شناخت موضوعات پژوهشی نوپدید، آگاهی از شکاف‌های تحقیقاتی و ارایة مسیر برای پژوهشهای آتی دارای اهمیت است. در این تحقیق روند پژوهشهای مربوط به همایش‌های ملی زعفران از سال 1367 تا سال 1403 مورد بررسی قرار گرفت. موضوعات پژوهشی به 8 محور اصلی، 17 شاخه و 98 گروه فرعی تقسیم‌بندی شد. بر اساس نتایج حاصل از هشت محور تحقیقاتی اصلی در تعداد 236 مقاله به موضوع تولید و به‌زراعی، 90 مقاله به مصارف و کاربردهای زعفران، 77 مقاله به مسایل برداشت و پس از برداشت، 73 مقاله به مسایل اقتصادی، 55 مقاله به ژنتیک، به‌نژادی و بیوتکنولوژی، 24 مقاله به آفات و بیماری‌ها، 19 مقاله به مکانیزاسیون و 27 مقاله به سایر موضوعات پرداخته شده است. در تمامی این محورهای تحقیقاتی بیشترین تعداد مقاله در همایش هفتم منتشر شده است. فناوری‌های نوین از همایش پنجم مورد توجه خاص محققان قرار گرفته و در همایش هفتم بیشترین تعداد مقالات (21 مقاله از تعداد کل 31 مقاله، معادل با 8/67 درصد) را به خود اختصاص داده است. در بین مسایل پس از برداشت دو موضوع روش خشک کردن کلاله و شناسایی تقلبات و تعیین اصالت محصول، در آخرین دورة برگزاری همایش بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفته و حدود 50 درصد تعداد کل مقالات این موضوعات در این دوره ارایه شده است. مهمترین مسایل اکولوژیکی و زراعی که اخیراً در خصوص آن تحقیقات بیشتری ارایه شده است شامل اثر عوامل اقلیمی بر زعفران، اثرات آللوپاتیک زعفران، تناوب زراعی، پیش‌تیمار بنه با هورمون‌های رشد و مهمترین موضوعاتی که در بیشتر همایش‌ها مورد توجه بوده‌اند شامل وزن بنه و تراکم کاشت هستند. موضوعات دانش بومی و گردشگری نیز از موضوعاتی هستند که اگرچه اخیراً بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفته‌اند، اما هنوز تحقیقات کافی در مورد آنها صورت نگرفته است.
خالد میری؛ هادی زراعتکار؛ عادل پردل
چکیده
این پروژه به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد اکوتیپ‌های مهم زعفران کشور به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خاش به مدت سه سال زراعی اجرا گردید. سطوح مختلف تاریخ کاشت شامل 20 مرداد، 5 شهریور، 20 شهریور و 5 مهر و اکوتیپ‌های مورد بررسی شامل سه اکوتیپ تایباد، قاین ...
بیشتر
این پروژه به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد اکوتیپ‌های مهم زعفران کشور به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خاش به مدت سه سال زراعی اجرا گردید. سطوح مختلف تاریخ کاشت شامل 20 مرداد، 5 شهریور، 20 شهریور و 5 مهر و اکوتیپ‌های مورد بررسی شامل سه اکوتیپ تایباد، قاین و بیرجند بود. در طول رشد مراقبت‌های زراعی از قبل آبیاری، وجین علف‌های هرز، توزیع کود و همزمان یادداشت‌برداری‌های لازم شامل وزن تر و خشک کلاله و خامه، وزن خشک پرچم و تعداد گل در متر مربع انجام گردید. پس از رسیدن محصول هر کرت با حذف دو خط حاشیه و 5/0 متر از طرفین خطوط از سطحی معادل 6/3 مترمربع برداشت و جداگانه توزین شد. پس از محاسبه عملکرد و جمع‌آوری داده‌ها تجزیه واریانس با نرمافزار آماری SPSSو مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن انجام شد. نتایج سه ساله آزمایش نشان داد که اثر برهمکنش اکوتیپ × تاریخ کاشت برروی عملکرد وزن تر کلاله و خامه عملکرد پرچم، تعداد گل و عملکرد کلاله و پرچم خشک در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. با مقایسه میانگین عملکرد داده‌ها مشخص شد که بیشترین عملکرد خشک کلاله و خامه، عملکرد خشک پرچم، عملکرد تر کلاله و خامه و تعداد گل در هکتار در تیمار برهمکنش تاریخ کاشت 15 شهریور × اکوتیپ بیرجند حاصل گردید. بنابراین تاریخ کاشت 20 شهریور و اکوتیپ بیرجند جهت کشت در شهرستان خاش و شرایط مشابه قابل توصیه است.
محمد حسین امینی فرد؛ علی خاکساری مقدم؛ حسن بیات؛ حمید فلاحی
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر کود گوسفندی و گوگرد بر صفات بیوشیمیایی و مواد مؤثره زعفران طی سال‌های 98-1397 در منطقه سرایان به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود گوسفندی در چهار سطح (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و گوگرد در سه سطح (0، 200 و 400 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر کود گوسفندی و گوگرد بر صفات بیوشیمیایی و مواد مؤثره زعفران طی سال‌های 98-1397 در منطقه سرایان به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود گوسفندی در چهار سطح (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و گوگرد در سه سطح (0، 200 و 400 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که کود گوسفندی و گوگرد بر صفات بیوشیمیایی کلاله (آنتی‌اکسیدان، فنول و آنتوسیانین)، مواد مؤثره کلاله (پیکروکروسین، کروسین و سافرانال) و صفات بیوشیمیایی برگ (کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید) زعفران معنی‌دار شد. تیمار 60 تن در هکتار کود گوسفندی بیشترین میزان آنتی‌اکسیدان (46/30 درصد)، فنول (52/62 میلی‌گرم در صد گرم وزن خشک)، آنتوسیانین (41/33 میلی‌گرم در صد گرم وزن خشک)، پیکروکروسین (00/33 جذب محلول آبی یک درصد در طول موج 257 نانومتر)، کروسین (667/285 جذب محلول آبی یک درصد در طول موج 440 نانومتر)، سافرانال (56/34 جذب محلول آبی یک درصد در طول موج 330 نانومتر) و کلروفیل b (048/0 میلی‌گرم در گرم وزن تازه) را به خود اختصاص داد. با مصرف 400 کیلوگرم در هکتار گوگرد نیز آنتی‌اکسیدان 31/12 درصد، فنول 35/0 درصد، آنتوسیانین 56/31 درصد، پیکروکروسین 95/30 درصد، کروسین 48/48 درصد، سافرانال 23/11 درصد، کلروفیل a 80/16 درصد، کلروفیل b 33/8 درصد و کاروتنوئید 14/16 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. همچنین بیشترین مقدار فنول (73/62 میلی‌گرم در صد گرم وزن خشک)، آنتوسیانین (63/29 میلی‌گرم در صد گرم وزن خشک)، کروسین (33/287 جذب محلول آبی یک درصد در طول موج 440 نانومتر)، سافرانال ، کلروفیل کل (026/1 میلی‌گرم در گرم وزن تازه) و کاروتنویید (026/1 میلی‌گرم در گرم وزن تازه) در سطح 60 تن در هکتار کود گوسفندی و 400 کیلوگرم در هکتار گوگرد به‌دست آمد.
.png){kind=spacer}
_(2).jpg){kind=small}
)
